ekretari i Përgjithshëm i Organizatës së Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres, ka përpiluar një raport mbi aktivitetet e UNMIK-ut dhe zhvillimet të ndërlidhura me to, që nga 16 shtatori 2022 deri më 18 mars 2023.
Bazuar në këtë raport, kriza e nëntorit të vitit 2022 që u zhvillua pas njoftimit të Qeverisë së Kosovës, se do të fillojë shqiptimin e gjobave ndaj shoferëve që vozitin veturat e tyre me targa të jashtëligjshme, ishte më e rënda në Kosovë për më shumë se 10 vite.
Në fund të vitit të kaluar, detyrat e Misionit në lidhje me Mbështetjen e Dialogut “iu transferuan Përfaqësuesit Special të Bashkimit Evropian për Dialogun Beograd-Prishtinë dhe çështje të tjera rajonale të Ballkanit Perëndimor”.
Ky raport i është dorëzuar në përputhje me rezolutën 1244 (1999) të Këshillit të Sigurimit, me të cilën Këshilli themeloi Misionin e Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) dhe i kërkoi Sekretarit të Përgjithshëm të raportojë në intervale të rregullta për zbatimin e mandatit të tij.
Ky raport është i bazuar në raportin e Përfaqësuesit të Lartë të BE-së për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë drejtuar Sekretarit të Përgjithshëm mbi aktivitetet e Misionit të Bashkimit Evropian për Sundimin e Ligjit në Kosovë nga 16 shtatori 2022 deri më 15 mars 2023.
“Gjatë periudhës raportuese gjendja e sigurisë në veri të Kosovës është përkeqësuar; përkeqësimi filloi në fillim të nëntorit me dorëheqjen masive të pothuajse të gjithë serbëve të Kosovës nga policia, gjyqësori dhe administrata publike (përfshirë zyrtarët e zgjedhur) në katër komunat në veri të lumit Ibër dhe kulmoi në një përleshje të armatosur tre-javore me barrikada të ngritura në lokacione të shumta. Kjo ishte kriza më e rëndë e këtij lloji në Kosovë për më shumë se një dekadë”, vijon raporti.
Gjithashtu, në raport potencohet se situata e shtyu Misionin e Bashkimit Evropian për Sundimin e Ligjit në Kosovë që të përforcojë përkohësisht njësinë e saj të rregullt policore “duke vendosur një njësi policore të formuar rezervë dhe të rrisë patrullimin e saj zbulues në veri të Kosovës në koordinim me homologët e Kosovës dhe Forcën e Kosovës”.
“Kështu, Misioni e rriti dukshëm praninë dhe dukshmërinë në veri të Kosovës. Në ndërkohë, Misioni vazhdoi të kryejë detyrat e tjera operative, veçanërisht në fushën e bashkëpunimit policor, mjekësisë ligjore dhe mbështetjes për Dhomat e Specializuara të Kosovës dhe Zyrën e Prokurorit të Specializuar”.
Po ashtu, raporti sqaron se “Misioni vazhdoi monitorimin e rasteve dhe gjykimeve të përzgjedhura, me fokus të veçantë në zhvillimet që ndërlidhen me incidentet ndër-komunitare dhe të sigurisë në mbarë Kosovën”.
“Misioni publikoi raportin e tij të tretë sistematik dhe tematik të monitorimit të drejtësisë, ndihmoi autoritetet e Kosovës në zhvillimin strategjik afatmesëm dhe organizoi disa seminare. Pas përkeqësimit progresiv në nëntor dhe dhjetor, Misioni rriti monitorimin e situatës së sigurisë dhe sundimit të ligjit në të gjitha aspektet e saj, me fokus në veri të Kosovës”.
