Qe një temë e mirë – rryma elektrike! Zyra e Rregullatorit për Energji ka konfirmuar se ka kërkesa që nga një prilli sërish të shtrenjtohet energjia elektrike, edhe pse nuk i kanë konfirmuar, më herët nga mediat është përmendur rritja për 35% e të hyrave maksimale të lejuara për këto kompani, që i bie që për pak a shumë atë përqindje shtrenjtohet edhe rryma për neve si konsumatorë.
Këqyre, rryma elektrike, edhe në një vend të varfën e të lodhte si ky i yni është biznis qindra milionësh edhe në vitet e fundit qindra miliona Euro rrymë është importuar në Kosovë, është harxhuar dhe nuk është paguar në veri të Kosovës, dhe kuptohet është harxhuar dhe paguar nga ne të tjerët.
Tash, qindra miliona Euro dallavere, hajni e transfere, unë normal që nuk mund ti vërtetoj brenda këtyre minutave, por çka mund të bëj, është të tentoj ti zbërtheje disa nga elementet kryesoreje.
E para – qe një diagram i pahijshëm që kallëzon qysh ky treg miliardësh funksionon. Pra, Zyra e Rregullatorit për Energji është autoritet publik që ndër të tjera bën licencimin e ndërmarrjeve energjetike, rregullimin e çmimeve të monopoleve natyrore, lehtësimin e konkurrencës dhe zbulimin e abuzimit në treg si dhe autorizimin për ndërtimin e kapaciteteve të reja. Nejse kështu së paku shkruan në letër.
Pra ZRRE është rregullator, kurse biznisi I rrymës elektrike funksionin kështu:
Prodhuesit – që në rastin e Kosovës në pjesën dërrmuese është KEK-u, manej importi edhe pak krejt diçka burimet e ripërtritshme, prej KEK-ut o cilitdo prodhues, rryma kalon nëpërmjet një rrjeti të transmisionit, e pronar I rrjetit të transmisionit është KOSTT-it. KOSTT-i është i licencuar po ashtu nga ZRRE-ja dhe është përgjegjës për mbajtjen e një sërë rregullash për treg që rregullojnë pjesëmarrjen në treg, përgjegjësinë e balancimit, çmimin e disbalancit dhe barazimit përfundimtar të disbalanceve. OT nuk bën tregti me energji.
KOSTTi- është ndërmarrje publike.
Ku ia nisë të bëhet interesante është që shpërndarja, ose distribucioni bëhet nga KEDS-I, që është ndërmarrje private, me pronarë turq dhe është i licencuar nga ZRRE për të menaxhuar shpërndarjen fizike të energjisë tek konsumatorët dhe gjithashtu është përgjegjës edhe për blerjen e humbjeve në shpërndarje.
KEDS-i dhe KOSTTI dhe KESCO që është përgjegjës për furnizim, pronë e të njëjtëve pronarë turq, kërkojnë nga ZRRE aprovim të tarifave për energji elektrike në bazë të dëshirave të tyre, kurse ZRRE miraton diçka të quhet të hyrat maksimale.
Në vitin 2024 të hyrat maksimale, që ua ka miratuar ZRRE kanë qenë rreth 400 milionë Euro, prej të cilave 120 Milionë Euro kanë qenë të hyra të lejuar maksimale.
Pra kur ZREE thotë se kompanitë kanë kërkuar rritje të të hyrave, fjala është për këto kompani.
Deri këtu ishte proceudrë – hajde tash të flasim ku nisin telashet!
Vetëvendosja pohon se kur KEDS-i e ka blerë distribucionin për 26 milionë Euro, ka qenë kontrate skandaloze, me elemente kriminale dhe shumë e dëmshme, më shtrenjtë se 26 milionë kanë kushtu veç pjesët rezerve dhe pronat etj etj. Kuptohet, shefa e grupit parlamentar të Vetëvendosjes ka qenë e përfshirë në këtë proces, ajo edhe të tjerët nuk janë dënuar, kështu që krim nuk ka pasë. A ka pasë dëme? Sa t duash!
Që një fore – një hidrocentral që është shitë në kuadër të këtij çmimi, ama jo si hidrocentral, por si listë e pjesëve për hidrocentral.
Kjo i bjen si dikush me ta dorëzu një listë me 2 studio, 20 kamera, 10 mikrofona, dy mikseta, 30 reflektorë, 2 skenografi mobile, 6 zyre, 2 kilometra kabllo, 20 kompjutera, 3 antena, 6 serverë, ama mos me t kallëzu që kjo është televizion.
Të gjithë të akuzuarit kanë thënë që nuk e kemi ditë, askush nuk ka shku në burg, hidrocentrali u fal, pini maca ujë!
Përveç privatizimit të distribucionit edhe dy tema janë interesante – e para importi!
Katër vitet e fundit Kosova ka importuar mbi 700 milionë Euro rrymë elektrike, zyrtarisht importi është i domosdoshëm kur KEK-u prodhon më pak sesa që konsumatorët harxhojnë dhe kur ka shumë import atëherë vitin e ardhshëm ka tarifa më të shtrenjta.
Sipas opozitës në këto 700 milionë Euro import ka parregullsi të shumta, fjala është për mafi energjetike ku është i përfshirë direkt Ambasadori i Kosovës në Kroaci Martin Berishaj, i icli është tregtar i rrymës.
Sipas Vetëvendosjes, punë e madhe sa milionë është importi ama ka dallim se prej kujt kanë importu këta, e prej kujt ata. Qe njeri:
Për më tepër, për më tepër edhe fondi për të ripërtritshme është skemë:
Eh kjo na sjellë te tema tjetër qindra milionëshe – rryma në veri. Edhe pse Armend Muja i çmontoi shifrat në press conferencë, i pyetur se sa i kushton buxhetit të Kosovës rryma në veri në kohën e Qeverisë Kurti…
Përgjigjen, kuptohet me pak ditë vonesë ma ka dhën Hykmete Bajrami
E fundit, rryma sivjet do të shtrenjtohet dhe sipas të gjitha gjasave do të shtrenjtohet çdo vit së paku 6-7 vitet e ardhshme, sepse Kosova, e këtu faj kanë krejt partitë, por Vetëvendosja më së shumti, nuk është në gjendje të ndërtojë termocentral të ri, ka refuzuar mundësinë e ndërtimit me gaz, është vonuar me remonte dhe nuk ka as plan as ide qysh me i rritë kapacitetet prodhuese.
Derisa nuk prodhojmë, krejt ai rrjet i importit dhe distribucionit që e përmenda ka me vazhdu me qarkullu qindra miliona Euro nga xhepi i secilit prej juve si konsumator!
