Nëse Antarktida do të mbetej pa akull, do të shfaqej një peizazh dramatik dhe të papritur për syrin e njeriut. Përkundër imazhit të zakonshëm të një kontinenti të ngrirë, do të shihnim një masë të madhe toke me male të larta, luginat e thella dhe kanione të fshehura.
Antarktida pa akull do të ishte një kontinent i mbushur me male të larta, lugina dhe kanione të thella, duke ofruar një pamje të papritur dhe të jashtëzakonshme për syrin e njeriut. Ky skenar është i mundur vetëm nëse të gjithë akulli shkrihet, një proces që do të kishte pasoja të rënda për nivelin e deteve dhe ekosistemet globale.
Antarktida, ndryshe nga Arktiku që përbëhet kryesisht nga akull detar, mbështetet mbi një masë të fortë shkëmbore kontinentale. Por për shkak të një shtrese akulli me një trashësi mesatare prej mbi 2,100 metrash, ajo ka mbetur e fshehur nga syri i njeriut deri tani. Kjo përpjekje kolosale është ndërtuar mbi më shumë se 82 milionë pika të dhënash, të mbledhura gjatë 60 viteve nga satelitë, avionë, anije dhe ekspedita tokësore – madje edhe nga sajat e qenve.
‘Bedmap3’ përmirëson ndjeshëm përpjekjet e mëparshme duke përdorur më shumë se dyfishin e të dhënave sesa versioni i mëparshëm. Për hartimin janë përdorur teknika të avancuara si radarë përmes akullit, matje të gravitetit dhe valë sizmike reflektuese.
Rezultati? Një hartë 3D me një rezolucion mbresëlënës prej 500 metrash, që zbulon me saktësi forma të thella të relievit të kontinentit: male të mprehta, lugina të fshehura dhe struktura që nuk janë parë kurrë më parë.
Antarktida Lindore, një nga rajonet më të panjohura të kontinentit për shkak të kushteve ekstreme dhe izolimit, është veçanërisht e detajuar në këtë hartë.
Sipas studiuesve, Bedmap3 do të jetë thelbësore për të kuptuar se si do të reagojë shtresa e akullit ndaj ndryshimeve klimatike.
“Ky është informacion kyç që mbështet modelet kompjuterike që përdorim për të studiuar rrjedhën e akullit ndërsa temperaturat rriten,”, shpjegon Dr. Hamish Pritchard, glaciolog në BAS dhe autor kryesor i studimit.
Ai e krahasoi sjelljen e akullit me derdhjen e një shurupi mbi një tortë me reliev të pabarabartë, ku forma e sipërfaqes përcakton drejtimin dhe shpejtësinë e rrjedhjes.
Ndërsa planeti vazhdon të ngrohet, rritja e nivelit të deteve dhe shkrirja e akullnajave janë ndër shqetësimet më të mëdha klimatike.
Njohja e strukturës së terrenit nën Antarktidë është thelbësore për të parashikuar se ku dhe sa shpejt do të shkrijë akulli.
‘Bedmap3’ nuk është thjesht një arritje teknologjike, është një mjet jetik për të kuptuar të ardhmen e planetit tonë.
