Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS) në Angli po nis një provë të parë botërore të një mjeti me Al që mund të identifikojë pacientët në rrezik të diabetit të tipit 2 më shumë se një dekadë përpara se të zhvillojnë këtë gjendje.
Bëhet e ditur se më shumë se 500 milionë njerëz në mbarë botën kanë diabet të tipit 2, dhe gjetja e mënyrave të reja për të dalluar njerëzit në rrezik përpara se të zhvillojnë këtë gjendje është një prioritet kryesor shëndetësor global.
Vlerësimet sugjerojnë se 1 miliard njerëz do të kenë diabet të tipit 2 deri në vitin 2050.
Gjendja është një shkak kryesor i verbërisë, dështimit të veshkave, sulmeve në zemër, goditjeve në tru dhe amputimit të gjymtyrëve të poshtme.
Shpesh lidhet edhe me të qenit mbipeshë ose joaktiv, ose me një histori familjare të diabetit të tipit 2, megjithëse jo të gjithë të diagnostikuarit janë në ato kategori.
Tani mjekët dhe shkencëtarët kanë zhvilluar një mjet transformues me AI që mund të parashikojë ata që janë në rrezik nga kjo gjendje deri në 13 vjet përpara se të fillojë të zhvillohet.
Raportohet se teknologjia analizon leximet e elektrokardiogramit (EKG) gjatë skanimeve rutinë të zemrës, shkruan the Guardian, përcjell Telegrafi.
Ai mund të zbulojë ndryshime delikate shumë të vogla për t’u vënë re nga syri i njeriut që mund të ngrenë alarmin herët për një pacient në rrugën drejt diabetit të tipit 2.
Gjithashtu, mund të mundësojë ndërhyrje të hershme dhe potencialisht t’i ndihmojë njerëzit të shmangin zhvillimin e sëmundjes krejtësisht, për shembull, duke bërë ndryshime në dietën dhe stilin e tyre të jetesës.
NHS do të fillojë testimin e mjetit në vitin 2025, duke u bërë sistemi i parë i kujdesit shëndetësor në botë që e bën këtë.
Ata që janë të përfshirë në zhvillimin e teknologjisë shpresojnë që ajo të mund të përhapet në të gjithë shërbimin shëndetësor të Anglisë dhe vendeve tjera gjatë viteve të ardhshme.
“AI ka një potencial të madh për të transformuar kujdesin që mund të çojë në përmirësime thelbësore në shëndet”, tha Dr. Libor Pastika.
Ndryshe, një ekip i udhëhequr nga D.r Fu Siong Ng dhe Dr. Arunashis Sau në Imperial e zhvilluan mjetin duke përdorur 1.2 milion EKG nga të dhënat spitalore.
Më pas ata përdorën të dhëna nga Biobank në Mbretërinë e Bashkuar, e cila mban të dhënat gjenetike dhe të dhënat mjekësore të më shumë se 500,000 njerëzve, për të vërtetuar aftësinë e mjetit për të zbuluar ndryshimet delikate në EKG.
Mjeti harton modelet e vogla të EKG-së më të zakonshme tek ata që do të vazhdojnë të zhvillojnë diabetin e tipit 2 në të ardhmen – dhe më pas kërkon të njëjtat modele në EKG-të e reja.
Shenjat treguese përfshijnë ndryshime në mënyrën se si udhëton sinjali elektrik i zemrës, të tilla si ndryshime të vogla në kohën, formën ose modelet e valëve të caktuara elektrike.
Mjeti gjithashtu mund të identifikojë kohë më të gjata të aktivizimit elektrik ose ndryshime në mënyrën se si rivendosen sinjalet elektrike të zemrës.
Ndërsa këto ndryshime mund të duken të vogla, ato pasqyrojnë efektet e hershme të diabetit në strukturën dhe funksionin e zemrës, shumë përpara se të shfaqen simptomat.
Testet kanë treguar tashmë se mjeti parashikon me saktësi rrezikun në njerëz të moshave, gjinive, etnive dhe prejardhjeve socio-ekonomike të ndryshme, në rreth 70% të rasteve.
Studiuesit kanë njoftuar se kur parashikimet e AI u kombinuan me informacionin gjenetik dhe klinik, si mosha dhe presioni i gjakut, saktësia u përmirësua më tej, duke ofruar një pamje edhe më të qartë të rrezikut.
