Afrim Maliqi, përfaqësues i HANDIKOS, në emisionin CONTEXT në ATV, vlerësoi se Kosova ende qëndron keq në ofrimin e shërbimeve ndaj personave me aftësi të kufizuara.
“Sfidat janë të shumta, si në sfida në qasje, si në arsim, vetëm, unë gjithmonë dalja dhe them se pasqyra më e mirë se si kuptohet, se ku qëndron Kosova, ku qëndrojmë ne, tregon me vetë faktin numrit i vogël i fëmijëve të përfshirë në arsim. Vlerësohet se vetëm 12 përqindje, por edhe nëse janë 15 për qind, ku është 85 përqindëshi. Institucionet e tona duhet të mirren me atë numër dhe kjo krejt për arsye të mungesës së shërbimeve të duhura shëndetësore, mungesës së kujdestarëve apo asistentëve personal, mungesës së pajisjeve ndihmëse teknologjike, qasjes, infrastrukturës, transportit të qasshëm, që fëmijët nuk mund të vijnë”, tha Maliqi.
Ai bëri një krahasim se si shteti ndërmerr masa ndaj familjeve të fëmijëve që nuk kanë kufizime në sistemin arsimor, ndërsa kjo, sipas tij nuk ndodh edhe me familjet e fëmijëve me aftësi të kufizuara.
“Po qe se sot një fëmijë, i cili nuk ka kufizime, nuk drejtohet në shkollë, atëherë institucionet ndërmarrin përsipër masa ndaj tyre, ndërsa paramendoni, ndaj një familje e cili e cila ka një fëmijë me aftësi të kufizuar, absolut nuk ndërmarrin masa. Pse? Për shkak se nëse ndërmarrin masa, atëherë duhet t’i plotësojnë kushtet, e kushtet nuk mund të plotësohen. Është duke u folur, u fole edhe në vitin 2022, po flitet për personat me aftësi të kufizuar, çka është e mirë, ka përpjekje, mirëpo ende duhet të punohen edhe më shumë”, tha Maliqi.
Ai përmendi se një ndër shkaktarët të cilët i përjashtojnë personat me aftësi të kufizuara nga shoqëria, janë paragjykimet e shoqërisë ndaj tyre.
“Në vendin tonë vlerësohet se janë tre shkaktarë të cilët i përjashtojnë personat me aftësi të kufizuara nga shoqëria. E para janë paragjykimet, të cilat i ka shoqëria ndaj personave me aftësi të kufizuar të cilat shkaktojnë kompleks, madje edhe izolim për shkak se ata e pranojnë atë gjendje dhe izolohen. Po kjo ndodh për arsye se, nëse sot marrim për shembull një familja nëse lind një fëmijë me aftësi të kufizuara, nëse nëna është duke punu, ajo detyrimisht largohet prej pune në mënyrë që të kujdeset për fëmijën apo ndodh edhe të i rriturie njëjta. Kjo familje varfërohet edhe më tepër. Prandaj shpeshherë edhe thuhet i kam dëgju fjalët që thonë se familjet po i mshefin personat me aftësi të kufizuara. Kjo nuk është fshehje, aspak, po ata e pranojnë për shkak se atë izolim të pavullnetshëm, të padëshirë, për shkak se institucionet nuk u ofrojnë shërbime të duhura shëndetësore rehabilituese fillimisht”, tha Maliqi.
Shkaktar tjetër, sipas Maliqit është edhe qasshmëria e personave me aftësi të kufizuara.
“Qasshmëria në objekte në rrugë në trotuare në çdokund. Po te qasshmëria hyn në komunikimi, gjuha e shenjave, mënyrat e komunikimit për grupet e ndryshme të personave me aftësi të kufizuara, që kjo i pengon personat me aftësi të kufizuar në pjesëmarrje, e po ashtu edhe legjislacioni apo politika duke mos i përfshi fillimisht personat me aftësi të kufizuara në grupe punuese, në të drejtat që ata i artikulojnë në mënyrën më të mirë të mundshme, për shkak se vlerësohet se personat me aftësi të kufizuar janë ekspertë sa i përket aftësisë së kufizuar, mirëpo janë persona të tjerë profesionistë, e kur kombinohen këto dy atëherë situata mund të shkojë deri te përmirësimi”, u shpreh Maliqi. /atvlive.tv
Emisionin e plotë e gjeni në videon më poshtë:
