Kujtimi është një proces shumë i rëndësishëm i trurit që na lejon të ruajmë, rivendosim dhe kujtojmë eksperiencat dhe informacionin e mëparshëm.
Megjithatë, truri ynë nuk është një sistem perfekt i ruajtjes së informacionit. Njëkohësisht me kujtimet e vërteta, gjithashtu mund të përjetojmë kujtime të rreme ose të ndryshuara.
Një kujtim i rremë është një kujtim që nuk i përkon të vërtetës së ngjarjes apo përmbajtjes që përjetuam në të vërtetë.
Psikologët kanë zbuluar se kujtimi ynë është i ndikuar nga shumë faktorë, përfshirë ndikimin e informacionit të jashtëm, ndryshimet natyrore në kujtesën tonë dhe ndikimin e emocioneve që kemi në kohëzgjatjen e ngjarjes.
Dr. Elizabeth Loftus, një psikologe e shquar dhe pionierja e studimit të kujtimeve të rreme, ka vënë re dhe dokumentuar se kujtimet tona janë shumë më të ndryshme dhe më të ndjeshme sesa ne mund t’i besojmë. Ajo ka realizuar shumë eksperimente që tregojnë se kujtimi ynë mund të ndryshojë dhe të deformohet nga informacioni i jashtëm që marrim pas një ngjarjeje.
Sipas Dr. Loftus, kujtimi nuk është si një video që ruhet në tru dhe përcillet në mënyrë identike, por më shumë si një skenar që ne krijojmë në mënyrë aktive.
Trauma gjithashtu mund të shkaktojë ndryshime në funksionimin e trurit dhe të shkaktojë kujtime të ndryshuara, ose të deformuara.
Një studim i publikuar në “Journal of Experimental Psychology” vuri në dukje se traumat emocionale mund të shkaktojnë ndryshime të mëdha në zakonet e ruajtjes së kujtimeve të një personi. Ky studim zbuloi se ndryshimet e mëdha në sistemin e kujtesës ndodhin pas përplasjes emocionale.
Një studim i kryer nga Dr. Richard McNally, profesor i psikologjisë në Universitetin Harvard, vuri në dukje se përjetimi i një traumeje, si p.sh. një aksident automobilistik, mund të ndryshojë mënyrën se si një person i kujton ngjarjen.
Në këtë studim, pjesëmarrësit që kishin përjetuar aksidentin kishin kujtime të ndryshme dhe krejtësisht të reja për ngjarjen në krahasim me të tjerët që nuk kishin përjetuar aksidentin.
Megjithatë, e rëndësishme eshte se ndonjëherë ngjarjet traumatike mund të shoqërohen edhe me harresë të plotë ose të pjesshëm.
Në disa raste, truri ynë mund të bëjë një mekanizëm vetëmmbrojtës, që synon të mbrojë individin nga dhimbja e mbrapshtë e kujtimit të ngjarjeve traumatike.
Eksperimente të ndryshme kanë zbuluar se truri ynë është i prirë të ndryshojë dhe të deformojë kujtesën në përputhje me informacionin që marrim pas ngjarjes./atvlive.tv/
