Në diskutimet për Kosovën, autoritetet serbe nuk mungojnë asnjëherë t’i referohen Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, të miratuar më 10 qershor 1999, e cila zyrtarizoi autoritetin e OKB-së mbi Kosovën. Edhe pse thelbësisht katastrofike për Serbinë, Rezoluta ruante zyrtarisht sovranitetin e saj mbi Kosovën.
Një ditë para miratimit të Rezolutës 1244, presidenti i RF të Jugosllavisë, Sllobodan Millosheviq, pranoi Marrëveshjen e Kumanovës, e cila i dha fund bombardimeve tre mujore të NATO-s mbi RFJ-në.
Rezoluta 1244 konfirmoi praninë ushtarake dhe civile ndërkombëtare në Republikën Federale të Jugosllavisë dhe themelimin e Misionit të Përkohshëm Administrativ të OKB-së në Kosovë (UNMIK). Edhe pse Jugosllavia humbi kontrollin e drejtpërdrejtë mbi Kosovën me Rezolutën e Republikës Federale të Jugosllavisë, ajo ruajti kontrollin formal dhe ligjor, në atë mënyrë që OKB-ja deklaroi se Kosova është pjesë përbërëse e Republikës Federale të Jugosllavisë.
“Vendosja e një administrate të përkohshme për Kosovën si pjesë e pranisë civile ndërkombëtare nën të cilën populli i Kosovës do të mund të gëzojë autonomi thelbësore brenda RF të Jugosllavisë, e cila do të vendoset nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së. Administrata e përkohshme duhet të sigurojë një administratë kalimtare , dhe në të njëjtën kohë të themelojë dhe mbikëqyrë zhvillimin e institucioneve të përkohshme vetëqeverisëse demokratike me qëllim të sigurimit të kushteve për një jetë të qetë dhe normale për të gjithë banorët e Kosovës”, thuhet në Rezolutë.
Institucionet e përkohshme të Kosovës
Institucioneve të OKB-së iu dha detyra që të formojnë institucionet e përkohshme vetëqeverisëse në Kosovë, kuvendin, presidentin, qeverinë dhe sistemin gjyqësor, gjë që është bërë ndërkohë.
Ishte Kuvendi i Kosovës në vitin 2008, që miratoi Deklaratën për Pavarësinë e Kosovës, të cilën Serbia, si “trashëgimtare juridike e RF të Jugosllavisë”, nuk e pranoi. Në të njëjtin vit, Kuvendi i Kosovës miratoi Kushtetutën e Republikës së Kosovës. Deri më sot, mbi 100 shtete e kanë njohur pavarësinë e Kosovës.
Në anën tjetër, Rezoluta 1244 përcaktonte se zgjidhjet politike për krizën në Kosovë duhet të bazohen në parimin e lartpërmendur të “autonomisë thelbësore” brenda RF të Jugosllavisë. Pavarësia nuk përmendet në këtë kuptim dhe prandaj Serbia sot përdor Rezolutën 1244 si argument në të gjitha negociatat me palën kosovare.
Mendimi këshillimor i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë
Me rastin e miratimit të Deklaratës së Pavarësisë së Kosovës në vitin 2008, Asambleja e Përgjithshme e OKB-së kërkoi një mendim këshillues nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë për pyetjen në vijim: “A është shpallja e njëanshme e pavarësisë nga institucionet e përkohshme të vetëqeverisjes? në Kosovë në përputhje me të drejtën ndërkombëtare?”
Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë konkludoi në opinionin e saj këshillues se shpallja e njëanshme e pavarësisë së Kosovës nuk ka shkelur të drejtën ndërkombëtare, rezolutën 1244 të OKB-së, apo rendin juridik ndërkombëtar në Kosovë. Në fund u konstatua se institucionet e përkohshme në Kosovë formalisht dhe juridikisht nuk e kanë sjellë Deklaratën dhe as nuk është publikuar në Gazetën Zyrtare, por se liderët e shqiptarëve nga Kosova kanë sjellë një dokument jodetyrues.
Edhe pse Deklaratën e sollën përfaqësuesit e Kuvendit të Kosovës dhe të cilët në atë moment ishin në sallën e Kuvendit, ajo nuk u soll formalisht nga vetë Kuvendi i Kosovës.
“Gjykata ka dëgjuar tashmë se shpallja e pavarësisë nuk është lëshuar nga autoritetet e përkohshme dhe as ka hyrë në fuqi në rendin juridik në të cilin funksionojnë ato institucione të Përkohshme”.
Nëse nuk do të ishte miratuar nga Kuvendi i Kosovës, Gjykata nuk do të mund të konstatonte as shkelje të së drejtës ndërkombëtare. Në realitetin politik, Deklarata nisi një ortek të njohjeve të Kosovës nga vendet e tjera, gjë e cila është ndalur ndërkohë nga lobimi i Serbisë, pjesërisht me argumentet e lartpërmendura.
