Përgatiti: Fatlum Jashari
Ndonëse njihet për pasuritë nëntokësore, Kosova nuk e di saktësisht çfarë ka në shtresat që tejkalojnë thellësinë e 100 metrave.
Që nga përfundimi i luftës nuk janë kryer studime të thella që do të mund të zbulonin potencialin nëntokësor, përtej mineraleve të ndryshme në Trepçë dhe zonat përreth në veri, por edhe thëngjillit në pjesën qendrore apo zona të tjera.
Për të zbuluar potencialin nëntokësor të Kosovës, Qendra Shqiptare për Studime Strategjike në Tiranë, ndër vite, u ka propozuar qeverive në Prishtinë, përfshirë aktuales, realizimin e një studim i përgjithshëm gjeologjik.
Mos kryerjen e një studimi që do të tregonte për depozitat eventuale të karbonit, gazit dhe naftës, 24 vjet pas luftës, Geri Selenica nga kjo qendër e vlerëson turp.
“Kam biseduar me një kryeministër disa kohë më parë dhe ai harxhoi 500 mijë euro për flamuj për festën kombëtare dhe nuk kanë harxhuar 3 milionë euro për të bërë një studim se çka ka Kosova poshtë. Duhet të kuptoni që Kosova është rezerva e dytë më e madhe elektrike në Evropën kontinentale. Aty ku ka qymyre ka edhe hidrokarbure tjera. Kështu që, si duket, faktikisht Jugosllavia këtë e ka ditur, por në Kosovë nuk ua kanë bërë me dije. Ky është studimi numër një që duhet të bëjë Kosova”, tha Selenica.
Mes tjerash, në propozimin e Qendrës – bashkëngjitur me disa oferta konkrete, thuhet se ekspertët e gazit dhe naftës janë pozitivë lidhur me praninë eventuale të rezervave të naftës dhe gazit, që mund të identifikohen gjatë studimit.
Studimi me dy hallka, sipas Selenicës, si hap të parë do të kishte studimin e përgjithshëm gjeologjik të formacioneve në Kosovë.
“Dhe e dyta, duhet bërë një studim bërë një studim gjeo-fizik. Inxhinierët tanë e kanë përcaktuar shumë saktë se ku është zona potencialisht që mund të ketë naftë dhe gaz në Kosovë dhe ky do një studim gjeo-fizik. Jo studim të rëndë gjeofizik, por një studim gjeofizik me një teknologji që quhet tiluromangetike, dhe me shkarkesa elektrike, ti arrin të shikosh deri në 4 kilometra. Aq mjafton që të kuptosh nëse ke shtresa naftëmbajtëse ose gazmbajtëse”, tha Selenica.
Në kontekstin e politikave strategjike, ai i vlerësoi si shumë të rëndësishme zhvillimet e fundit lidhur me naftën në Shqipëri.
“Sa i përket lajmit të mirë nga Shqipëria, ky është nj lajm që kemi ditur, se ka 50 vjet që janë zbuluar këto rezerva nafte dhe gazi, dhe janë gjigante. Është zona midis Beratit dhe Elbasanit. Por, nuk kemi pasur teknologjinë për ta nxjerrë naftë dhe gazin nga thellësi 6000 deri në 7000 metra”, tha Selenica.
Nafta e zbuluar në zonën e Shpiragut, sipas Selenicës është e cilësisë shumë të lartë – deri në 39 API dhe se në total do të arrijë kapacitetin, deri në 50 mijë tonë në ditë.
Edicionin Qendror të lajmeve në ATV e gjeni në videon më poshtë:
