Përgatiti: Kastriot Tahiri
Me mistri e fshesa të vogla, arritën të zbulojnë një mbishkrim të rëndësishëm historik. Arkeologët që punuan në parkun arkeologjik të Ulpianës, zbuluan një mbishkrim romak që daton nga shekulli i 6-të.
Mbishkrim monumental i është dedikuar Theodores, bashkëshortes së Perandorit romak, Justinian i qytetit Justiniana Secunda, ndryshe dëshmi e rrallë e lidhjes së tij me Dardaninë, vendin e tij të origjinës.
“Kemi identifikua një kishe një bazilikë të përmasave të mëdha që është e përmasave te katedrales Nënë Tereza, kemi zbulua mbishkrim që ka rëndësi të madhe historike, është mbishkrim që tregon që ishte perandori Justinian ai që kishte marr vendimin për me u ndërtua qyteti. Me këtë rast pra kanë ndërtua edhe kisha, në këtë mbishkrim qyteti përmendet si Dardani, që tregon që dardanët në mesjetë kanë dalë si një etnitet i konsilidum dhe është agrumet që tregon se dardanët nuk janë romanizuar dhe kanë ruajtur identitetin e tyre ky mbishkrim, është agrumet më rëndësishëm që e vërteton atë”, tha arkeologu, Arben Hajdari.
Christoph Goddard, udhëheqës i gërmimeve, tha se në asnjërën prej gërmimeve që ka bërë deri më sot nuk ka hasur në gjetje kaq të veçantë.
“Për mua dhe për kolegët e mi ky zbulim, ka një kuptim të veçantë dhe një jetëgjatësi. Ne kemi gërmuar edhe në Pompei dhe në Romë, por kurrë nuk e kemi bërë një zbulim të tillë. Çfarë është më e çuditshmja është fakti që mbishkrimin e të madhit Justinian dhe gruas së tijë Theodores, e gjetëm në një ndërtim kaq të madh. Plani jonë nuk është që të mbajmë të fshehtë ndonjë gjë, por të bëjmë publike çdo gjë, derisa ne ende do të vazhdojmë me gërmime”, tha Christoph Goddard, udhëheqës i gërmimeve.
Edhe për arkeologen, Tringa Berbatovci, zbulimi i një mozaiku të tillë është fakt që dëshmon antikitetin e vonë në Kosovë.
“Kisha fatin me qenë pjesë e këtyre gërmimeve, ky mozaik tregon shumë, kjo tregon edhe një fakt tjetër sjellë një dritë ku dëshmon antikitetin e vonë në Kosovë, që qyteti i Dardanisë vazhdon të përmendet edhe në kohën e Justiniatit në shekullin e pestë”, tha Tringa Berbatovci, arkeologe.
Pas zbulimit të madh arkeologët janë pritur të martën nga kryeministri, Albin Kurti, i cili i falënderoi për punën.
Për zbulimin e këtij mozaiku në Ulpianë reagime ka pasur edhe nga personalitetet të tjera. Presidentja, Vjosa Osmani përmes një postimi në rrjete sociale tha se “Ulpiana është udhëtim nëpër kohë që zbulon thesaret e fshehura të së kaluarës sonë”.
Ndërkaq, ministri i Kulturës, Hajrullah Ceku i cili tha se mbishkrimi dëshmon afërsinë e perandorit ndaj provincës së origjinës. /atvlive.tv
Edicionin Qendror të lajmeve në ATV e gjeni në videon më poshtë:
