Në Kosovë, 68% e konsumatorëve blejnë në dyqane më të lira, ndërsa gjysma e rajonit po anulon abonime dhe shpenzime të panevojshme, tregon studimi “New Normal Study”.
Inflacioni, pasiguria politike dhe rritja e kostos së jetesës po e shtyjnë gjithnjë e më shumë qytetarin e rajonit të Adriatikut drejt kursimeve të detyruara dhe zakoneve të reja të konsumit.
Këto janë gjetjet e studimit “New Normal Study” të kompanisë hulumtuese Valicon, i zhvilluar nga 18 deri më 21 gusht 2025 në Slloveni, Kroaci, Bosnje e Hercegovinë, Serbi, Mal të Zi, Kosovë dhe Maqedoni të Veriut.
Inflacioni dhe pasiguria, shqetësimet kryesore në çdo vend
Inflacioni mbetet problemi më i madh për qytetarët e rajonit.
Në Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut, 70% e të anketuarve shprehen të shqetësuar për rritjen e kostos së jetesës – shifra më e lartë në gjithë rajonin.
Pas tyre vijnë Bosnja e Hercegovina (69%) dhe Kroacia (68%), ndërsa shqetësimet janë rritur me rreth 8% krahasuar me tremujorin e dytë të këtij viti.
Në Serbi, pasiguria politike është po aq e madhe sa inflacioni: 58% e qytetarëve ndihen të shqetësuar për situatën politike, kundrejt 60% për çmimet.
Në Kosovë (54%) dhe Bosnje e Hercegovinë (40%), zhvillimet politike janë gjithashtu në listën e frikave kryesore të qytetarëve.
Ofertat dhe dyqanet e lira, shpëtimi i përditshëm
Konsumatorët po tregohen më të kujdesshëm se kurrë më parë.
Në Kroaci, 70% blejnë gjatë promocioneve dhe 65% në dyqane më të lira.
Në Slloveni, përqindjet janë 65% dhe 62%, ndërsa në Kosovë, 68% e qytetarëve preferojnë tregjet me çmime më të ulëta.
Një tjetër prirje e përhapur është anulimi i shpenzimeve të panevojshme.
Në Slloveni, 57% e të anketuarve kanë anuluar abonime, ndërsa shifra të ngjashme raportohen në Kroaci (56%) dhe Bosnje e Hercegovinë (58%).
Në Kosovë, 56% e qytetarëve kërkojnë çmime më të volitshme për shërbime bazë si energjia, interneti apo telefonia.
Ndërkohë, blerja me shumicë si mënyrë për kursim është më pak e përdorur – vetëm 19% e qytetarëve në Serbi e praktikojnë, krahasuar me 32% në Slloveni dhe Kosovë.
Më pak kursime, më pak shpresë
Studimi tregon se aftësia për të kursyer para ka rënë ndjeshëm në gjithë rajonin.
Vetëm 40% e sllovenëve thonë se kursejnë sa më parë, ndërsa në Maqedoninë e Veriut kjo shifër bie në vetëm 15%.
Në Kosovë, vetëm një në pesë qytetarë arrin të kursejë të njëjtën shumë si më parë, ndërsa në Mal të Zi përqindja është edhe më e ulët – 18%.
Kur pyeten për cilësinë e jetës pas vitit 2020, shumica e të anketuarve në rajon ndihen më keq se më parë.
Ndjenja më e fortë e përkeqësimit vërehet në Serbi (53%), Maqedoni të Veriut (52%) dhe Kroaci (51%).
Megjithatë, Kosova dhe Mali i Zi janë më optimistë: 34% e qytetarëve atje besojnë se jeta e tyre është “më e mirë” sot, edhe pse rreth 40% e konsiderojnë “më të keqe”.
Si u realizua studimi
Anketa është zhvilluar online, me një mostër përfaqësuese të popullsisë nga 18 deri në 75 vjeç në secilin vend.
Në total janë anketuar:
Slloveni (n=512)
Kroaci (n=511)
Bosnje e Hercegovinë (n=516)
Serbi (n=511)
Maqedoni e Veriut (n=509)
Kosovë (n=425)
Mal i Zi (n=317)
