Mijëra protestues vazhdojnë të qëndrojnë para Parlamentit në Seul, ku deputetët votuan sonte për të bllokuar shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në Korenë Jugore nga presidenti Yoon Suk-yeol në një njoftim të papritur natën vonë në televizionin shtetëror.
190 anëtarët e parlamentit të mbledhur në Asamblenë Kombëtare të Koresë së Jugut votuan të gjithë kundër masës, duke e shpallur atë të pavlefshme. Parlamentarët pritet të qëndrojnë në Asamblenë Kombëtare gjatë natës.
Kryetari i Asamblesë Kombëtare Woo Won-sik ka thënë se ushtarët e Koresë së Jugut po largohen nga ndërtesa e parlamentit, ku ata hynë menjëherë pasi presidenti shpalli gjendjen e jashtëzakonshme, raporton agjencia e lajmeve Yonhap.
Duke u përballur me presionin politik, Yoon Suk-yeol shpalli gjendjen e jashtëzakonshme për herë të parë në më shumë se 50 vjet, duke shkaktuar protesta.
Fjalimi i jashtëzakonshëm i presidentit në orët e vona të natës në televizionin kombëtar, i bëri qytetarët të mendojnë menjëherë se ai kishte lidhje me Korenë e Veriut, një vend fqinj i armatosur me armë bërthamore ose me një çështje kritike të sigurisë kombëtare, siç është një sulm terrorist dhe grusht-shtet.
Megjithatë, shpejt u bë e qartë se Yoon e bëri këtë veprim drastik në përgjigje të një sërë ngjarjesh politike. Pasi humbi kontrollin e parlamentit në fillim të këtij viti, qeveria e tij ka luftuar me një sërë projekt-ligjesh dhe propozimesh të opozitës që synojnë të minojnë sundimin e tij.
Vëzhguesit politikë thonë se tanimë është arritur deri në shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme apo qeverisjes së përkohshme ushtarake, si një taktikë jodemokratike për t’u mbrojtur nga sulmet politike.
Sa e rëndësishme është gjendja e jashtëzakonshme?
Gjendja e luftës është një rregull i përkohshëm i autoriteteve ushtarake, domethënë një periudhë në të cilën konsiderohet se autoritetet civile nuk mund të kryejnë punën e tyre. Një shtet i tillë u shpall për herë të fundit në Korenë e Jugut në vitin 1979, kur presidenti prej kohësh u vra gjatë një grusht-shteti.
Si pjesë e gjendjes së jashtëzakonshme, ushtrisë i jepen kompetenca shtesë dhe procedurat e mbrojtjes normale dhe të sundimit të ligjit mund të pezullohen.
Cili është konteksti politik?
Yoon ka qenë nën sulm që nga zgjedhjet e përgjithshme të Koresë së Jugut në prill, kur opozita fitoi bindshëm. Qeveria e tij qe atëherë nuk ka qenë në gjendje të miratojë ligjet dhe në vend të kësaj është reduktuar në veton ndaj ligjeve të miratuara nga opozita.
Popullariteti i presidentit ka rënë në mënyrë drastike dhe qeveria e tij është përfshirë në një sërë skandalesh që lidhen me ndikimin politik dhe korrupsionin. Mes tyre është edhe skandali i zonjës së parë, e cila ka pranuar një çantë të shtrenjtë Dior si dhuratë.
Më pas këtë javë opozita propozoi një shkurtim buxheti për qeverinë e tij dhe projektligji i buxhetit nuk mund të vihet veto. Në të njëjtën kohë, opozita lëvizi për të fajësuar anëtarët e qeverisë, duke përfshirë kreun e agjencisë së auditimit të qeverisë, për dështimin për të hetuar zonjën e parë.
SHBA reagon: Jemi shumë të shqetësuar
Kurt Campbell, zëvendës shefi i politikës së jashtme amerikane, tha se Shtëpia e Bardhë po i shikon zhvillimet në Korenë e Jugut me “shqetësim të madh”.
“Ne shpresojmë dhe presim që të gjitha mosmarrëveshjet politike të zgjidhen në mënyrë paqësore dhe në përputhje me sundimin e ligjit”, tha ai.
Analisti ushtarak Michael Clarke për Sky News thotë se ngjarjet e sotme përfaqësojnë një “moment serioz për Azinë Lindore”.
Sa i përket reagimeve të huaja ndaj gjendjes së jashtëzakonshme, Clarke thotë se Uashingtoni do të jetë shumë i interesuar për atë që po ndodh.
“Ka rreth 30 mijë trupa amerikane të stacionuara në Korenë e Jugut,” thotë ai, duke shtuar: “Kështu që Shtetet e Bashkuara do të kenë shumë për të thënë për këtë. Dhe fqinjët e Koresë së Jugut gjithashtu, si dhe Japonia.”
Ai shton se kriza aktuale është një “dhuratë” për Korenë e Veriut në aspektin propagandistik.