Mësoni pse ky shqetësim nuk lidhet gjithmonë me temperaturën e ajrit
Shumë njerëz përjetojnë duar të ftohta vetëm kur temperaturat bien, por tek disa, ky shqetësim është i vazhdueshëm gjatë gjithë vitit. Në fakt, studimet tregojnë se deri në 10-15% të popullsisë (sidomos gratë dhe të rinjtë) kanë duar të ftohta pothuajse gjithë kohës. Arsyeja nuk është gjithmonë i ftohti i jashtëm: shpesh lidhet me qarkullimin e gjakut, sistemin nervor, statusin ushqimor ose gjendjen emocionale.
Në shumicën e rasteve është një fenomen i padëmshëm, por ndonjëherë mund të sinjalizojë probleme të fshehura shëndetësore që duhen marrë seriozisht.
Më poshtë gjeni 5 nga shkaqet më të zakonshme që duart të jenë gjithmonë të akullta, edhe kur moti është i ngrohtë, transmeton Telegrafi.
1. Qarkullimi jo i mirë i gjakut
Një prej shkaqeve kryesore është perfuzioni i ulët periferik. Kjo mund të jetë gjenetike, por shpesh lidhet me gjendje si diabeti dhe obeziteti, të cilat dëmtojnë enët e vogla të gjakut dhe nervat periferikë. Tek disa, episodet e ftohjes shoqërohen me Fenomenin Raynaud (spazma të enëve të gishtave të nxitura nga i ftohti/stresi): gishtat bëhen fillimisht të zbehtë, më pas blu, e në fund të skuqur, me mpirje ose therje. Trupi po ashtu mund të “kursejë” gjakun nga duart/këmbët për të furnizuar më mirë organet jetike (tru, mushkëri, zemër). Nëse shqetësimi është i vazhdueshëm, ka vlerë kontrolli i tensionit, glukozës dhe lipideve, si dhe vlerësimi mjekësor për qarkullim periferik.
2. Stresi mund të shkaktojë duar të ftohta
Stresi dhe ankthi aktivizojnë përgjigjen “lufto ose ik”: çlirohen katekolamina që ngushtojnë enët periferike, duke kufizuar rrjedhjen e gjakut në pëllëmbë dhe gishta. Kjo shfaqet si ftohtësi, ndonjëherë edhe djersitje e ftohtë. Menaxhimi i stresit (frymëmarrje diafragmatike, aktivitet fizik i rregullt, gjumë cilësor) mund të ulë episodet.
3. Duhani dhe alkooli është një tjetër shkak
Nikotinа ngushton enët, dëmton endotelin dhe rrit rrezikun e Raynaud dhe sëmundjes arteriale periferike, prandaj duart ftohen më shpesh. Alkooli, ndonëse zgjeron enët në fillim, rrit humbjen e nxehtësisë dhe me përdorim kronik lidhet me neuropati periferike, duke përkeqësuar ndjesinë e ftohtësisë.
4. Niveli i lartë i kolesterolit
LDL i lartë favorizon aterosklerozën: pllakat ngushtojnë arteriet dhe ulin qarkullimin në gjymtyrë. Me kalimin e kohës, kjo rrit rrezikun kardiovaskular dhe mund të japë ftohje, mpirje ose ngërçe në duar e këmbë (sidomos gjatë ushtrimit). Kontrolli periodik i profilit lipidik, ushqyerja mesdhetare, aktiviteti fizik dhe kur duhet terapia me statina janë masa me evidencë.
5. Mungesa e vitaminave
Mungesa e vitaminës B12 (shpesh te veganët, të moshuarit ose tek çrregullimet e përthithjes) mund të shkaktojë anemi megaloblastike dhe neuropati, që përkthehen në ftohtësi, mpirje dhe “thumbime” të duarve/këmbëve. Edhe folati dhe sidomos mangësia e hekurit (jo vitaminë, por thelbësor për hemoglobinën) ulin transportin e oksigjenit dhe përkeqësojnë ndjesinë e ftohtësisë. Analizat bazë si hemogramë, ferritinë, B12/folat ndihmojnë në sqarim dhe drejtim terapie.
Këshillë: Nëse përveç ftohtësisë keni ndryshim ngjyre të gishtave, dhimbje, plagë që s’shërohen, dobësi, marramendje, palpitacione ose simptomat po përkeqësohen, konsultohuni me mjekun -kërkohet vlerësim i plotë.
