Përgatiti: Fatlum Jashari
“Zbatimi i deklaratës së përbashkët nuk ka filluar ende”, është konstatimi zyrtar i Bashkimit Evropian për dokumentin e dakorduar në takimin e nivelit të lartë Kurti-Vucic, më 2 Maj 2023, për çështjen e të zhdukurve me dhunë.
Edhe pse ishte cilësuar çështje humanitare, me nevojë urgjente për zgjidhje, një vit pas, ende nuk ka pajtim për finalizimin dokumenteve përcjellëse për të nisur jetësimin e deklaratës.
“Fatkeqësisht jo, nuk ka risi, nuk ka progres për të raportuar në këtë fazë. Ende po presim, si Bashkim Evropian, nëse do të mund të shohim palët të lëvizin përpara. Kjo është për dialogun në përgjithësi dhe këtë çështje në veçanti. Marrëveshjet e dakorduara duhet të përcillen me veprime konkrete, dhe nuk është BE-ja ajo që ka mungesë vullneti për veprime, janë palët”, ka thënë zëdhënësi i Bashkimit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Peter Stano.
Në një përgjigje plotësuese, krahas thirrjes që palët të merren vesh sa më shpejtë për Termat e Referencës së Grupit Punues, zëdhënësi i bllokut 27-antarësh për bllokadën përgjegjëse e bëri Kosovën.
“Negociatat për Termat Referencës filluan në Maj 2023. Aktualisht, ato kanë ngecur si pasojë e përgjigjes së pazakontë ndaj draftit të fundit të propozuar (i katërti që nga fillimi i negociatave), të cili lehtësuesi i BE-së e ndau me palët në Dhjetor 2023… Deklarata, është një dokument i rëndësishëm i cili saktëson zotimin e palëve për të mos e politizuar çështjen e personave të zhdukur, për të avancuar bashkëpunimin përfshirë ndarjen e informacioneve, identifikimin e përbashkët të zonave të varrezave dhe përcjelljen efektive të gërmimeve”, ka thënë Stano.
Në Qeverinë e Kosovës nuk dhanë përgjigje të re.
Më 21 Mars, zëvendëskryeministri Besnik Bislimi kishte thënë se pas prezantimit të draftit final të Termave të Referencës, Serbia kishte sjellë një propozim të ri – të cilin ai e pati cilësuar “ndërhyrje me qëllim të zvarritjes së procesit”.
“Ka një kërkesë për ndryshimin e një prej neneve të dokumentit apo termave të referencës, ku tregon se çka ndodhë në rastet kur ka mosmarrëveshje në Grupin Punues. Kjo bie ndesh me idenë se pse e kemi fut atë nen në plotni, dhe mendoj se Serbia dëshiron të ndryshon substancën e marrëveshjes”, ka thënë Bislimi.
Nëpërmjet rishikimit dhe përditësimit të Termave të Referencës të Grupit Punues, gjë që parashihet në pikën e fundit të Deklaratës së 2 Majit, Kosova synon të largojë UNMIK-un nga dokumenti.
Afër 25 vjet nga përfundimi i luftës, rreth 1600 persona mbesin ende të zhdukur.
Më shumë detaje i gjeni në Edicionin Qendror të lajmeve në videon më poshtë:
