Përgatiti: Fatlum Jashari
Për rreth një dekadë, numri 260 mijë mbetet referencë zyrtare për armët pa leje në posedim nga qytetarët e Kosovës.
Derisa fushata e vitit 2019 – në të cilën u legalizuan më pak se 2000 armë të vogla, vlerësohet e dështuar, shteti nuk ka bërë një skanim të ri të gjendjes.
Policia çdo vit konfiskon mesatarisht 1500 deri në 2000 armë, por nuk ka një vlerësim për ato që shtohen në duart e qytetarëve përmes rrugëve ilegale.
Në anën tjetër, numri i përgjithshëm i armëve me leje sillet rreth 40 mijë.
Referuar monitorimit të rasteve gjyqësore për armëmbajtje pa leje, në Institutin Kosovës për Drejtësi një pjesë të madhe të përgjegjësisë ia hedhin shtetit – përkatësisht ndëshkimeve të buta.
“Parasheh dënueshmërinë me gjobë dhe në 10 vjet burgim për këtë vepër penale, varësisht rrethanave. Por, nga monitorimi sistematik, kjo vepër penale në të shumtën e rasteve, mos të themi të gjitha, sepse mund të ketë raste që jepet burgim, por në të shumtën e rasteve përfundojnë me gjobë dhe atë gjobat parashihen deri në 7 mijë e 500 euro, por gjobat jepen 500-1000 euro”, tha Flamur Kabashi, hulumtues në Institutin e Kosovës për Drejtësi.
Ndëshkimet më të ashpra – në përputhje me ligjin – sipas hulumtuesit Flamur Kabashi do të mund të parandalonin rastet e vrasjeve.
“Rastet e vrasjeve kohëve të fundit, të gjitha këto raste dalin që personat në fjalë të kenë pasur armën pa leje, kanë poseduar një armë pa leje. D.m.th, një politikë jo-adekuate ndëshkimore në të tilla raste, po bjen edhe rastet e vrasjeve”, tha Kabashi.
Për të rritur nivelin e sigurisë publike dhe kontrollin institucional mbi armët, eksperti i sigurisë, Drizan Shala, e vlerësoi të domosdoshme një nismë të re për legalizimin me lehtësime procedurale dhe financiare.
“Njëkohësisht duke mundësuar që këto armë në kohë rekorde, në kohë të shpejtë duke i shkurtuar procedurat administrative të bëhet procesi i legalizimit të tyre, duke ua mundësuar që në shkëmbim të armës ilegale një subvencionim të mundshëm nga ana e shtetit, dhe kështu të futen në kontroll armët ilegale të cilat rrezikojnë sigurinë publike dhe nacionale”, tha Shala.
Përkundër pritjes për gati dy javë, në Ministrinë e Punëve të Brendshme nuk treguan nëse kanë ndonjë plan konkret për përmirësimin e gjendjes.
Vitin e kaluar u regjistruan rreth 30 vrasje – shumica me armë pa leje.
