Azia sapo ka kaluar një nga vitet më të nxehta të historisë së saj. Raporti i fundit i Organizatës Botërore Meteorologjike (OBM) për gjendjen e klimës në rajon e rendit vitin 2024 si vitin më të nxehtë ose të dytin më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë.
Ekspertët thonë se kjo nuk është më një paralajmërim për të ardhmen, por një realitet i tanishëm:
Temperaturat në Azi po rriten gati dyfish më shpejt se mesatarja globale.
Valët e nxehtësisë mbuluan kontinentin për muaj të tërë.
Sipërfaqja e detit shënoi temperaturat më të larta ndonjëherë, me 15 milionë km² të prekura nga nxehtësia ekstreme detare.
Akullnajat në rrezik
Në rajonin e Azisë së Maleve të Larta, ku ndodhen rezervat më të mëdha të akullit jashtë poleve, 23 nga 24 akullnaja u tkurrën ndjeshëm. Kjo humbje kërcënon furnizimin me ujë të ëmbël për miliona banorë.
Ngjarje ekstreme që shënojnë rekorde
Raporti sjell shembuj të motit të ashpër:
- reshje historike 24-orëshe në Emiratet e Bashkuara Arabe,
- përmbytje vdekjeprurëse në Nepal,
- thatësira të gjata në Kinë,
- përmbytjet më të këqija në 70 vjet në Azinë Qendrore, që zhvendosën mbi 118 mijë persona.
Sipas OBM-së, këto dukuri sollën pasoja ekonomike dhe njerëzore “marramendëse”.
Pasojat për jetën dhe ekonominë
“Ngrohja e shpejtë do të ketë ndikim të madh në shoqëri, ekonomi dhe ekosisteme,” theksoi Sekretarja e Përgjithshme e OBM-së, Celeste Saulo.
Rritja e temperaturave prek çdo aspekt të jetës: qasjen në ujë dhe ushqim, sigurinë publike, stabilitetin rajonal dhe shëndetin e oqeaneve.
Shpresa nga paralajmërimet e hershme
Megjithatë, raporti nënvizon edhe rëndësinë e sistemeve të paralajmërimit të hershëm. Vetëm në Nepal, ato ndihmuan në shpëtimin e mbi 130 mijë jetëve gjatë përmbytjeve katastrofike.
