Iriqët gjejnë gjithnjë e më pak strehimore dhe ushqime të përshtatshme.
Për këtë, në Gjermani u emëruan Kafsha e Vitit. Qëllimi është rritja e ndërgjegjësimit për mbrojtjen e kafshëve.
Iriqët janë të përhapur në të gjithë Gjermaninë. Tani në Gjermani ka deri në nëntë herë më shumë iriq në qytete sesa në zonat rurale.
Që nga viti 1992, kafsha e vitit zgjidhet çdo vit për ta sjellë atë në qendër të vëmendjes së publikut përmes fushatave informuese dhe mbrojtjese .
Megjithatë, ekspertët e kafshëve të egra janë të shqetësuar se popullsia e iriqëve në Gjermani duket se po zvogëlohet gradualisht.
Iriqët janë të lezetshëm dhe mjaft të dobishëm : Si ngrënës të insekteve , ata shkatërrojnë dëmtuesit dhe për këtë arsye mund të jenë të mirpritur për dikë në kopsht.
Iriqi në të vërtetë mund të jetojnë deri në shtatë vjeç. Megjithatë, jetëgjatësia e tyre aktuale sot është vetëm dy deri në katër vjet.
Arsyeja kryesore për këtë është mungesa në rritje e hapësirës së tyre të jetesës për shkak të kopshteve me zhavorr, zhvillimi i zonave të hapura, përdorimi i tokës industriale në shkallë të gjerë dhe rrugët e ngarkuara.
Rreziqet e shkaktuara nga njeriu si kositësit robotikë apo makinat rrisin më tej shkallën e vdekshmërisë.
Në shumicën e shteteve federale, iriq klasifikohet si një specie e rrezikuar.
Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) i vendosi iriqët në listën e kuqe në vitin 2016 , por i klasifikoi si të pa kërcënuar me zhdukje.
Iriqët janë kafshë të egra dhe zakonisht nuk kanë nevojë për ndihmën e njeriut.
Ato janë specie të mbrojtura dhe për këtë arsye as nuk mund të kapen dhe as të vriten.
Vetëm në raste të jashtëzakonshme, ne njerëzit duhet të marrim një iriq në shtëpinë tonë – për shembull, për t’u kujdesur për të nëse është i lënduar ose i sëmurë.
Dhe sapo ndjehet përsëri më mirë, duhet të lëshohet përsëri në natyrë.
Sidomos në dimër, kur ka ngrica dhe borë , iriqi duhet të jetë në letargji.
Letargji do të thot gjendje e një gjumi të thellë e të gjatë, në të cilën bien disa kafshë, zakonisht gjatë dimrit, për të përballuar vështirësitë e natyrës.
Në muajt e ngrohtë, iriqët nuk duhet të jenë jashtë dhe rreth e rrotull gjatë ditës, por vetëm në muzg dhe gjatë natës.
Një iriq bie në letargji për rreth katër muaj , nga dhjetori deri në mars.
Gjatë kësaj kohe, temperatura e trupit të tij bie në rreth pesë gradë.
Zemra e tij atëherë rreh vetëm pesë deri në dhjetë herë në minutë në vend të 180 deri në 200 herë të zakonshme. Iriqi zgjohet shkurtimisht një herë në 30 ditë, gjë që është e padëmshme.
Nga rruga, iriqët nuk grumbullohen për dimër, por përkundrazi ushqehen me yndyrën që fituan në verë dhe në vjeshtë.
Kur del nga letargjia,një iriq humb më pas rreth 20 deri në 40 për qind të peshës së tij origjinale.
Prandaj është e rëndësishme që ai të gjejë ushqim të mjaftueshëm në verë dhe në vjeshtë për të mbijetuar këto periudha të gjata pa ushqim./atvlive.tv/
