Nga Islanda në Shqipëri dhe më gjerë, të paktën 197 fëmijë u ngjizën me spermën e donatorit 7069, ka treguar një hetim.
Dhe është e mundur që numri të jetë shumë më i lartë – edhe pse nuk është zbuluar numri total i fëmijëve të ngjizur me spermën e tij.
Veç kësaj, mjekët nuk janë në gjendje të thonë nëse të gjithë janë testuar në këtë pikë.
Kështu, siç shkruajnë mediat e huaja, një mutacion gjenetik i rrallë dhe potencialisht fatal iu shit familjeve në të gjithë Evropën.
Disa nga fëmijët e ngjizur nga donatori kanë zhvilluar tashmë dy lloje të ndryshme kanceri; të tjerët “kanë vdekur tashmë”, ka thënë Edwige Kasper, një biologe e specializuar në predispozitat gjenetike ndaj kancerit.
Ajo po këshillon disa nga familjet e prekura.
Këto detaje vijnë pasi u raportua se një dhurues sperme, i cili pa vetëdije mbante një mutacion gjenetik që rrit ndjeshëm rrezikun e kancerit, ka lindur të paktën 197 fëmijë në të gjithë Evropën, sipas një hetimi të madh.
Siç ishte thënë më tej, disa fëmijë kanë vdekur tashmë dhe vetëm një pakicë që trashëgon mutacionin do t’i shpëtojë kancerit gjatë jetës së tyre.
Sperma nuk u shit në klinikat e Mbretërisë së Bashkuar, por BBC mund të konfirmojë se një numër “shumë i vogël” familjesh britanike, të cilat janë informuar, përdorën spermën e dhuruesit gjatë trajtimit të fertilitetit në Danimarkë.
Banka Evropiane e Spermës në Danimarkë, e cila shiti spermën, tha se familjet e prekura kishin “ngushëllimet e tyre më të thella” dhe pranoi se sperma u përdor për të bërë shumë foshnje në disa vende.
Hetimi është kryer nga 14 transmetues publikë, përfshirë BBC-në, si pjesë e Rrjetit të Gazetarisë Investigative të Unionit Evropian të Transmetimeve.
Sipas raportimeve, sperma erdhi nga një burrë anonim i cili u pagua për të dhuruar si student, duke filluar nga viti 2005. Sperma e tij u përdor më pas nga gratë për rreth 17 vjet.
Ai është i shëndetshëm dhe kaloi kontrollet e kontrollit të dhuruesit. Megjithatë, ADN-ja në disa nga qelizat e tij pësoi mutacion para se të lindte.
Ajo dëmtoi gjenin TP53 – i cili ka rolin vendimtar në parandalimin e shndërrimit të qelizave të trupit në kancerogjene.
Pjesa më e madhe e trupit të donatorit nuk përmban formën e rrezikshme të TP53, por deri në 20% e spermës së tij e përmban.
Megjithatë, çdo fëmijë i lindur nga spermatozoidet e prekura do të ketë mutacionin në çdo qelizë të trupit të tyre.
Kjo njihet si sindroma Li Fraumeni dhe vjen me një shans deri në 90% për të zhvilluar kancer, veçanërisht gjatë fëmijërisë, si dhe kancerin e gjirit më vonë në jetë.
“Është një diagnozë e tmerrshme”, ka thënë për BBC-në, profesoreshë Clare Turnbull, një gjenetiste e kancerit në Institutin e Kërkimeve të Kancerit në Londër.
Skanimet MRI të trupit dhe të trurit janë të nevojshme çdo vit, si dhe ultratingujt e barkut, për të provuar të dallojnë tumoret. Gratë shpesh zgjedhin të heqin gjinjtë e tyre për të ulur rrezikun e kancerit.
Banka Evropiane e Spermës tha se “vetë donatori dhe anëtarët e familjes së tij nuk janë të sëmurë” dhe një mutacion i tillë “nuk zbulohet në mënyrë parandaluese nga shqyrtimi gjenetik”.
Megjithatë, ata thanë se “e bllokuan menjëherë” donatorin sapo u zbulua problemi me spermën e tij.
Ndërkohë, Dr. Edwige Kasper, një gjenetiste e kancerit në Spitalin Universitar të Rouen, në Francë, e cila paraqiti të dhënat fillestare, i tha hetimit: “Kemi shumë fëmijë që kanë zhvilluar tashmë një kancer. Kemi disa fëmijë që kanë zhvilluar tashmë dy kancere të ndryshme dhe disa prej tyre kanë vdekur tashmë në një moshë shumë të re”.
