Për herë të parë në Kosovë, Banka Qendrore e Kosovës ka organizuar Forumin për Financim të Qëndrueshëm, me ç’rast u theksua nevoja për investime të gjelbra në vend dhe ndihmë më të madhe për sektorin privat. Aty u tha se BQK është duke punuar për të përmirësuar qëndrueshmërinë e sistemit financiar në vend.
Me pjesëmarrjen e mbi 140 personaliteteve nga e gjithë bota, u trajtuan disa nga sfidat që kanë hasur bankat këtë vit.
Guvernatori i Bankës Qendrore të Republikës së Kosovës, Ahmet Ismaili tha se BQK do të punojë për të ndërtuar kapacitetet e brendshme për zbutjen e ndikimeve klimatike.
Ismaili tha se BQK është duke punuar për të përmirësuar qëndrueshmërinë e sistemit financiar në vend.
“Veprimet nga BQK për t’u ballafaquar me ndryshimet mjedisore dhe klimatike në përputhje me rregullore të BE-së dhe standardet për të kuptuar plotësisht ekspozimin e bankave nga rreziqet klimatike duke përdorur skenarë të ndryshme të rreziqeve. BQK do të punojë për të ndërtuar kapacitetet e brendshme, duke rritur bashkëpunimin me institucionet vendore dhe përgjegjëse për zbutjen e ndikimeve klimatike. Në këtë drejtim, edukimi financiar ose pjesëmarrja në forume të tilla për të rritur ekspertizën dhe njohuritë në këtë fushë të rreziqeve klimatike është pjesë e planeve. Këto efekte ndikojnë me të madhe për të reduktuar rreziqet tona të kaluara, tërheq investimet dhe kalon rrezikun nga sektori tradicional”, tha Ismaili.
Kryeshefi ekzekutiv i Shoqatës së Bankare të Kosovës, Petrit Balija ka adresuar disa sfida që kanë hasur bankat në Kosovë këtë vit.
Sipas Balijes, BQK ka treguar një përkushtim të madh për të tejkaluar sfidat dhe ka ofruar mbështetje për bizneset për të tejkaluar inflacionin.
“Ky forum ka caktuar disa qëllime ambicioze dhe trajton sfida të mëdha të cilat besoj se do të përmbushen falë bashkëpunimit të mirë. Viti 2023 ka qenë një sfidë si për bankën në tregun vendor dhe rajonal e më tej. Një nga sfidat ka qenë inflacioni. Duke dëmtuar fuqinë blerëse ka ngadalësuar kursimet dhe ka dëmtuar sektorin privat. Në një ambient të tillë, detyra e kreditimeve bëhet më komplekse, bankat duhet të gjejnë baraspeshën e duhur mes ofrimit të kredive për të siguruar rritjen ekonomike, dhe për të menaxhuar rreziqet nga një klimë e paqëndrueshme. Inflacioni bashkë me faktorë të tjerë ekonomikë ka krijuar një gjendje ku fondet janë rritur dhe banka është shtyrë të rrisë kamatat për të tejkaluar inflacioni dhe kjo ka qenë sfidë si për banka ashtu edhe për huazuesit. BQK ka treguar një përkushtim të madh për të tejkaluar dhe ka ofruar mbështetje për bizneset për të tejkaluar inflacionin. Sektori bankar ka luajtur rol të rëndësishëm për të mbështetur ekonominë duke ofruar mbështetje financiare për bizneset… Falë përkushtimit të BQK-së dhe IFC-së jemi anëtarësuar në SBFN”, tha ai.
Menaxheri rajonal për Ballkanin Perëndimor (IFC), Nicolas Marquier tha se sektori privat luan rol kritik në këtë mes, derisa shtoi se janë të përkushtuar që t’i dalin në ndihmë këtij sektori.
“Ndryshimet klimatike kanë impakt në Ballkanin Perëndimor, ndryshimet e temperaturave, çështjet ekonomike, pushtimi rus i Ukrainës, COVID kanë shtuar këto sfida. Inflacioni dhe çështjet e huamarrjes janë rënduar. Këto kanë bërë që të kuptojmë se sektori privat luan rol kritik në këtë mes. Ngjarja e sotme është një mundësi për të diskutuar këtë dhe për të përshpejtuar hovin tonë. Jemi të dedikuar në zhvillimin e sektorit privat. Në vitin fiskal 2023 kemi 6.7 miliardë financim në lidhur me klimën dhe 8 miliardë të tjera nga burime të dyta që të përfshijmë bankat qendrore në të gjitha këto përpjekje, që të sjellim edhe investitorë. Qëllimi jonë është që të mbështesim projekte financiare të qëndrueshme me 30 për qind deri në viti 2030. Ky financim shkon për projekte të gjelbrat dhe të qëndrueshme. Bankimi i mundësuar nga IFC është dëshmi e përkushtimit tonë. Bashkëpunimi është jetik, BQK ka rol kritik si ndërmjetës në fushën e bankave në Kosovë”, tha Marquier.
Christoph Fuchs nga Ambasada e Zvicrës në Kosovë, tha se vazhdojnë t’i mbështesin palët me rëndësi në Kosovë. Në këtë drejtim, ai shtoi se duhet të ndihmohet më shumë sektori privat në mënyrë që t’i kontribuojë agjendës së qëndrueshme sa më shpejtë dhe në mënyrë efektive.
“Jemi të gjithë dëshmitar të ndryshimeve klimatike dhe impaktin që ka kjo në të ardhmen tonë. Rreziku që i kanoset tokës sonë sigurisht se prek të gjithë kompanitë, bankat dhe këto asete tona ndryshojnë rregulloret e shumta… Është me rëndësi që përpjekjet tona të jenë gjithëpërfshirëse. Transparenca sa i përket impaktit mjedisor i lejon investitorët që të marrin vendime në mënyrë efikase dhe t’i qasen sektorit financiar duke shmangur çfarëdo keqkuptimi në fushën e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik. Praktikat e financave të qëndrueshme do të bëhen dikur një domosdoshmëri… Qëndrueshmëria është më rëndësi për sektorin privat, kompanitë, bizneset dhe mjedisin duhet që të ndihmohet sektori privat që të përshtatet me realitetin e ri. Në promovojmë investime të qëndrueshme. Vazhdojmë të mbështesim palët me rëndësi në Kosovë”, tha ai.
Forumi për Financim të Qëndrueshëm organizohet nga Banka Qendrore e Republikës së Kosovës, Shoqata e Bankave të Kosovës, Rrjeti për Qëndrueshmërinë e Bankave dhe Financave dhe Korporata Financiare Ndërkombëtare, anëtare e grupit të Bankës Botërore, në partneritet me Sekretariatin Shtetëror të Zvicrës për Çështje Ekonomike.
