Përkundër teknologjisë, paraja cash vazhdon të dominojë në Eurozonë
Ndërsa pagesat digjitale po përhapen me shpejtësi në të gjithë Europën, paraja në dorë vazhdon të mbajë pozita të forta si mjeti më i përdorur për pagesa të përditshme në eurozonë. Këtë e konfirmon një studim i fundit i Bankës Qendrore Evropiane (BQE), i cili ofron një pasqyrë interesante mbi zakonet financiare të qytetarëve evropianë.
Cash-i përbën 52% të pagesave në eurozonë
Bazuar në një sondazh me rreth 40,000 pjesëmarrës nga vendet anëtare të eurozonës, rezulton se në vitin 2024, 52% e pagesave u kryen me para në dorë. Megjithëse pagesat me karta dhe aplikacione digjitale janë në rritje, paraja fizike vazhdon të dominojë, sidomos për blerjet e vogla dhe të përditshme.
Në aspektin e vlerës monetare, kjo përqindje është më e ulët – vetëm 39% e shumës totale të shpenzuar është paguar me cash. Kjo tregon se për shpenzime më të mëdha, qytetarët po i besojnë gjithnjë e më shumë formave digjitale të pagesës.
Pse qytetarët ende preferojnë paranë në dorë?
Për shumë qytetarë, cash-i përfaqëson kontroll më të madh mbi shpenzimet, por edhe një ndjenjë sigurie dhe privatësie që nuk ofrohet nga pagesat elektronike. Një tjetër faktor i rëndësishëm është përfshirja financiare: jo të gjithë kanë akses të rregullt në shërbime bankare ose teknologji moderne, ndaj paraja fizike mbetet shpesh e vetmja zgjidhje.
Në disa shtete si Gjermania, Spanja apo Austria, tradita e përdorimit të parasë fizike është ende shumë e fortë dhe mbështetet nga kultura lokale dhe mosha mesatare më e lartë e popullsisë.
Pagesat digjitale: një rritje që nuk ndalet
Pavarësisht dominimit aktual të cash-it, pagesat digjitale po fitojnë terren me ritme të qëndrueshme. Rritja e përdorimit të kartave bankare, aplikacioneve mobile dhe metodave të tjera pa kontakt është veçanërisht e dukshme në shtetet nordike si Finlanda dhe Holanda, ku cash-i përbën vetëm një pjesë të vogël të transaksioneve të përditshme.
Pandemia e COVID-19 gjithashtu ka luajtur rol kyç në këtë ndryshim, duke nxitur shumë qytetarë të shmangin kontaktin fizik dhe të përqafojnë teknologjinë.
E ardhmja: balanca mes traditës dhe inovacionit
Banka Qendrore Evropiane e ka bërë të qartë se do të mbështesë ekzistencën e parasë në dorë, edhe në një të ardhme të digjitalizuar. Diskutimet për një euro digjitale janë në zhvillim, por paralelisht po forcohet qëndrimi se qytetarët duhet të kenë gjithmonë zgjedhje të lirë për mënyrën e pagesës.
Sfida kryesore në vitet në vijim do të jetë ruajtja e balancës mes përparimit teknologjik dhe aksesit të barabartë për të gjithë qytetarët, pa përjashtuar ata që varen ende nga paraja fizike.
