Një raport i ri i publikuar nga The Guardian tregon se ndjekja e një diete të pasur me bimë, e njohur si “Dieta e Shëndetit Planetar” (PHD), mund të parandalojë rreth 40 mijë vdekje të parakohshme çdo ditë në mbarë botën.
Çfarë është Dieta e Shëndetit Planetar?
-
Bazohet kryesisht në perime, fruta, arra, bishtajore dhe drithëra integrale.
-
Lejon sasi të moderuar mishi dhe produkte shtazore, por mund të jetë edhe vegane ose vegetariane.
-
Është fleksibile dhe përshtatet me kulturat dhe shijet lokale.
Qëllimi i saj është të sigurojë ushqim të shëndetshëm për një popullsi prej 9.6 miliardë njerëzish deri në vitin 2050, duke reduktuar në të njëjtën kohë ndikimin mjedisor.
Pse është e nevojshme?
Sistemi aktual i ushqimit është përgjegjës për:
-
1/3 e emetimeve globale të gazeve serrë,
-
shkatërrimin e pyjeve dhe jetës së egër,
-
ndotjen masive të ujërave.
Studiuesit paralajmërojnë se ngrohja globale nuk mund të frenohet pa ndryshuar mënyrën se si ushqehet bota.
Pabarazitë e mëdha ushqimore
-
30% më të pasur të popullsisë botërore gjenerojnë mbi 70% të dëmeve mjedisore nga ushqimi.
-
2.8 miliardë njerëz nuk përballojnë dot një dietë të shëndetshme.
-
1 miliard janë të kequshqyer, ndërsa 1 miliard të tjerë vuajnë nga obeziteti.
Përfitimet e dietës PHD
Sipas studimit të realizuar nga 70 ekspertë nga 35 vende, nëse do të adoptohej globalisht, kjo dietë do të parandalonte 15 milionë vdekje të parakohshme çdo vit.
Përfitimet lidhen me uljen e rasteve të:
-
diabetit,
-
sëmundjeve të zemrës,
-
goditjeve në tru,
-
kancerit,
-
sëmundjeve neurodegjenerative.
“Çfarë vendosim në pjatë mund të shpëtojë miliona jetë, të ulë miliarda tonë emetime, të ndalë humbjen e biodiversitetit dhe të krijojë një sistem ushqimor më të drejtë”, tha Johan Rockström, bashkëkryetar i Komisionit EAT-Lancet.
Edhe Walter Willett nga Harvard shtoi: “Kjo nuk është dietë privimi. Është e shëndetshme, e shijshme dhe fleksibile”.
Kostoja dhe transformimi i sistemit ushqimor
-
Sot, sëmundjet dhe dëmet mjedisore nga ushqimi kushtojnë 15 trilionë dollarë në vit.
-
Ndërkohë, transformimi i sistemit ushqimor do të kërkonte 200–500 miliardë dollarë në vit, por do të kursente deri në 5 trilionë dollarë.
Raporti kërkon gjithashtu:
-
reduktimin e mbetjeve ushqimore,
-
bujqësi më të qëndrueshme,
-
kushte të drejta pune për punëtorët e sektorit ushqimor, nga të cilët një e treta paguhen më pak se paga minimale jetike.
