“Partia Përparimtare Serbe definitivisht është tronditur nga ajo që po ndodh në Serbi në muajt e fundit dhe kjo tashmë është e dukshme nga takimet e Aleksandër Vuçiqit me qytetarët në terren”. Vizitat e tij nëpër këshilla sigurisht që shërbejnë për të ruajtur moralin, por edhe për të shqyrtuar situatën në nivel lokal, si disponimin e qytetarëve, aktivitetet e opozitës, por edhe për të shqyrtuar mosmarrëveshjet e brendshme në këshilla lokale që janë problem kronik për SNS-në”, vlerëson për Danas politologu Mlladen Mrdalj.
Megjithatë, bashkëbiseduesit e Danas besojnë se dominimi i Aleksandër Vuçiqit në Partinë Progresive Serbe është tronditur, por jo i kërcënuar.
Përveç qëllimit të parë të ngritjes së moralit mjaft të lëkundur te SNS-i, qëllimi i dytë i turneut të Vuçiqit në Serbi është të vërtetojë gjendjen faktike se cilat parti në koalicionin qeverisës kanë mbetur me SNS-në, pra të cilat janë të gatshme t’i bashkohen lëvizjes së re të Vuçiqit.
“Ka të ngjarë që marrëdhënia me SPS gjithashtu po shqyrtohet, nëse ka anëtarë lokalë të SPS që do të ishin të gatshëm të bashkohen në lëvizjen e re rreth Vuçiqit dhe nëse ka pjesë të SPS, besnikëria e të cilave mund të vihet në dyshim,” shpjegon Mrdalj.
Vuçiq nuk dëshiron që SPS të jetë sërish pikë kthese
Sipas tij, pozita e SPS-së në qeveri lidhet kryesisht me bashkëpunimin e saj në formimin e lëvizjes së Vuçiqit, sepse Vuçiq do të dëshironte t’i mirëpresë zgjedhjet e ardhshme si kryetar i së paku të gjithë atyre që aktualisht nuk janë në opozitë.
“Dhe kjo do të thotë që SPS nuk duhet të jetë në një pozicion dhe as të jetë përsëri një peshë në peshore.” Është e mundur që kjo të çojë në një ndarje në SPS. “Mund ta imagjinoj edhe një situatë në të cilën Vuçiq i premton Daçiqit postin e Presidentit të Serbisë, pasi të ndryshohet Kushtetuta dhe zgjedhja e presidentit të reduktohet në votim parlamentar”, vëren Mrdalj.
Dushan Milenkoviq, një konsulent politik, gjithashtu thekson se “SNS është në problemin më të madh që nga themelimi i saj.”
“Dhe jo vetëm sepse figura politike mbi të cilën mbështetet popullariteti i tyre synon t’i zëvendësojë ato me një lëvizje të re, por sepse spiralja e përgjegjësisë për korrupsionin dhe dhuna për të cilën jemi dëshmitar që po ndodh në rrugë çon thellë në radhët e tyre,” vëren Milenkoviç.
Kjo është ndoshta arsyeja, theksojnë bashkëbiseduesit e Danasit, që një numër i madh i progresistësh kanë hyrë mes qytetarëve në protesta dhe bllokada të organizuara nga studentët dhe qytetarët. Ata janë përfshirë në masën e qytetarëve të pakënaqur dhe presin që puna e tyre e kaluar të harrohet.
Protestat tronditin tezën e progresistëve se ata do të sundojnë përgjithmonë
“Nga njëra anë, protestat masive kanë sfiduar nocionin e përhapur të progresistëve se ata do të sundojnë ‘përgjithmonë’, gjë që ka filluar të fusë dyshime dhe nervozizëm në radhët e tyre.” Nga ana tjetër, këto dorëheqje dhe shkarkime të detyruara, që kulmuan me dorëheqjen e kryeministrit, presidenti nominal i SNS-së, Millosh Vuçeviq, kanë ripërtërirë dhe ndezur luftën e të gjithëve kundër të gjithëve në krye të partisë”, thekson Vukadinoviq.
Ai shton se pikërisht për të eliminuar mosmarrëveshjet dhe dilemat, ose së paku për t’i zbutur ato, Vuçiq po organizon këtë turne nëpër këshilla partiake dhe qytete anembanë Serbisë. Edhe pse, siç thotë Vukadinoviq, dominimi i tij personal në SNS nuk është lëkundur, të paktën tani për tani.
Partia Progresive Serbe është e tronditur nga jashtë, por, siç thotë analisti politik Dragoljub Andjelkoviq, ajo ende funksionon relativisht “rregullisht” nga brenda.
Elita progresive po paketon valixhet dhe po kërkon të braktisë anijen.
“Ajo parti është një aleancë e batllerve dhe shërbëtorëve të zotërisë me interesa të vogla, të kontrolluara nga kryesia e partisë me interesa të mëdha. Bëhet fjalë për një komunitet interesash asimetrike që demoralizohet në nivelet e mesme dhe të ulëta, por kur zotëria lëkund kamxhikun, ai ende ecën përpara. Gjërat janë të ndryshme në pjesën e sipërme të saj. Minjtë e majmë atje po shikojnë tashmë se si të braktisin anijen, e cila duket qartë se do të fundoset herët a vonë, por në kohën e duhur”, vëren bashkëbiseduesi ynë.
Andjelković shton se rrënimi i levave të pushtetit të Vuçiqit është i pranishëm, dhe atë në një masë të madhe, në kartelet e ndryshme të biznesit-mafias që përbëjnë rrethin e jashtëm të sistemit të tij autokratik. Shumë, siç thotë ai, tashmë po kërkojnë të bëjnë kombinime të reja me disa kundërshtarë të tij dhe faktorë të ndryshëm të jashtëm, që të, shpresojnë, një urë për tu shpëtuar, të gjitha me ngarkesa thesare të vjedhura, kur vlerësojnë se kjo është zgjidhja e vetme për ta.
,,Duke shkuar tani nëpër zonën lokale dhe duke gjallëruar dhe mobilizuar masat partiake, me fjalë të tjera, të ashtuquajturin fundin e madh të piramidës së interesit SNS, Vuçiq nuk po punon aq shumë për të forcuar pozitën e tij mes atyre që përfaqësojnë tullat e ndërtuara në të. Shumica prej tyre mendojnë se nuk ka ku të shkojnë, atyre u është larë truri plotësisht, edhe nëse pa dëshirë e ndjekin liderin e tyre të madh. ,,Monumentet” e tij do t’i shembin kur të bjerë nga pushteti, por derisa të ndodhë kjo, do të jenë të fundit që do t’i qëndrojnë pranë tij. Por elita e rreme progresive dhe mafioze, shpesh progresive mafioze, nuk do ta bëjë këtë,” thekson Angjelkoviq.
Sipas tij, kjo elitë e rrejshme progresive tashmë po lëkundet në mënyrë aktive dhe në këtë mënyrë rrezikon mbijetesën e sistemit. Është pikërisht asaj që Vuçiq tani dëshiron t’i tregojë, duke zgjuar përkrahësit e tij “të vegjël” në të gjithë Serbinë, se ai ka ende popullaritet dhe se nuk ka ndërmend të heqë dorë.
Ai shton se, natyrisht, pyetja është nëse do t’ia dalin ta bëjnë këtë qoftë edhe përkohësisht. Sepse, një gjë është ushtria partiake, e tjetër janë qytetarët që nuk janë pjesë e komunitetit të interesit, dhe të dehur nga propaganda e regjimit, deri vonë kanë besuar në Vuçiq në një numër të konsiderueshëm.
“Protestat e studenteve po i zgjojnë disa nga këta njerëz nga makthi i tyre dhe brenda natës po kuptojnë realitetin e tmerrshëm në të cilin ndodhet Serbia. Prandaj tubimet dhe bisedat e Vuçiqit me qytetarët duken mjaft patetike. Ato janë reduktuar në takime të zgjeruara partiake dhe kjo vështirë se do të forcojë pozicionin e tij në krye të komunitetit të interesit në të cilin ai mbështetet dhe që më parë shihte tek ai një bazë për pasurim dhe për të fituar pushtet. Mbështetja e karrieristëve të vegjël nga këshillat lokale të SNS-së, të cilën Vuçiq e ka ende, përfaqëson sfondin e kalbur të pafuqisë së tij në rritje. “Perandori është pothuajse lakuriq dhe mashtruesit me përvojë nga rrethina e tij e afërt dhe e largët e shohin këtë,” përfundon burimi i Danas.
