Verat në Evropë po bëhen gjithnjë e më të gjata dhe më të ngrohta. Një studim i ri tregon se në të ardhmen mund të ketë shumë më shumë ditë të nxehta gjatë vitit.
Edhe pse ky trend është vërejtur prej kohësh, ka pasur dyshime për shkaqet e tij. Sipas Dr. Celia Martin-Puertas, studiuese kryesore në Departamentin e Gjeografisë në Universitetin Royal Holloway, modelet klimatike aktuale ngjajnë me ato të periudhës së ngrohtë para 6,000 vitesh.
Studimi, botuar në Nature Communications, përdori analizën e sedimentit në liqenet evropiane, të cilët japin informacion mbi ndryshimet e stinëve gjatë 10,000 viteve të fundit. Shkencëtarët vëzhguan gjithashtu “gradientin zonal të temperaturës”, që tregon ndryshimin e temperaturës midis Arktikut dhe ekuatorit – një faktor kyç që ndikon në motin e Evropës dhe lëvizjen e erërave nga Atlantiku.
Me ngrohjen e Arktikut, ky ndryshim i temperaturës zvogëlohet, duke ngadalësuar rrymat e ajrit dhe duke intensifikuar valët e nxehtësisë gjatë verës. Studimi tregon se për çdo rënie prej një gradë Celsius në gradientin zonal të temperaturës, sezoni veror zgjatet rreth gjashtë ditë. Nëse ngrohja vazhdon me ritmin aktual, Evropa mund të fitojë deri në 42 ditë shtesë vere deri në vitin 2100. Me trendin aktual, disa vende mund të kenë deri në tetë muaj mot veror.
Këto kushte ngjajnë me periudhën e ngrohtë të Evropës rreth 6,000 vjet më parë, kur vera zgjaste rreth 200 ditë. Por ajo që e bën ndryshimin sot është shpejtësia dhe intensiteti i ndryshimeve, kryesisht për shkak të emetimeve të gazrave serrë. Arktiku po ngrohet deri në katër herë më shpejt se mesatarja globale, thonë autorët e studimit.
Ndikimi i verave të gjata ndikohet gjithashtu nga faktorë të tjerë, duke përfshirë reagimet e shkaktuara nga aktiviteti njerëzor.
Ngrohja e Evropës në dekadat e fundit
Evropa është kontinenti që po ngrohet më shpejt. Qytetet vuajnë veçanërisht nga efekti i “ishullit të nxehtësisë urbane”, ku nxehtësia grumbullohet mbi asfalt dhe beton. Një analizë nga projekti “Rezistenca ndaj Klimës për të Gjithë” tregoi se verat e nxehta nuk ndodhin më vetëm në verë.
Për shembull, Athina pati një sezon të gjatë të nxehtësisë, nga mesi i majit deri në fillim të tetorit. Tirana regjistroi 143 ditë me temperatura ekstreme, ndërsa Lisbona dhe Madridi përjetuan përkatësisht 136 dhe 119 ditë të nxehta. Hulumtime të mëparshme treguan se ngrohja globale e shkaktuar nga njeriu shtoi mesatarisht një muaj me nxehtësi ekstreme për gjysmën e popullsisë botërore vitin e kaluar.
