Përgatiti: Arton Hamiti
Rreth 16 mijë hektarë tokë pyje, apo deri në 3.5 hektarë në ditë, i ka humbur Kosova mes viteve 2000 dhe 2022, sipas organizatës Sustainability Leadership Kosova. (sustejn-abilliti lidership)
Por, një pasqyrë të qartë nuk e ka edhe Ministria e Bujqësisë, meqë edhe 25 vjet pas luftës nuk ka kadastër pyjor. Rrjedhimisht, institucionet përkatëse nuk kanë të dhëna të sakta se sa hektarë pyje i ka Kosova.
Sipas, ministrit Faton Peci, ky është një problem i madh, që brenda tri vjetësh do të këtë zgjidhje, meqë mjetet financiare janë ndarë.
“Buxhet për tri vite për kadastrin pyjor. Nuk ka kadastër dhe ky është një problem shumë i madh, jashtëzakonisht madje. Me kadastrin pyjor do të identifikohet pronat sepse nuk janë të identifikuara”, ka thënë Peci.
Mungesa e kadastrit pyjor ndikon që institucionet relevante, të mos kenë të dhëna të sakta për shkatërrimin që po u bëhet maleve pothuajse çdo ditë.
Megjithëse, sipas të dhënave të Agjencisë Pyjore të Kosovës, vetëm rreth 10 deri në 15 për qind e tokës pyjore në vend pritet sipas legjislacionit në fuqi.
Kurse, sipas studimeve të SLK-së, degradimi i pyjeve është në nivele më të larta, në zonat kufitare, ku monitorimi është më i vogël. Pikërisht, në fund të këtij viti, dy kosovarë nga Podujeva u arrestuan nga autoritetet serbe, pasi u kapen duke prerë dru në territorin e Serbisë.
Shkatërrimi i pyjeve, rrjedhimisht ndikon negativisht në terë ekosistemin malor që strehon specie të ndryshme, kafshë të botës së egër dhe gjithashtu luan një rol të rëndësishëm në jetën e njeriut.
“Malet janë mushkëria e botes. Dëmtimi i tyre ka efekte zingjirore negative. Padyshim që institucionet duhet ta rregullojnë edhe çështjen kadastrale pyjore në mënyrë që të dihet saktë sipërfaqja malore. Pastaj krijohen mundësit që të intervenohet më saktë pastaj edhe të studiohen në aspekte tjera si p.sh. te kuptohet sa specie jetojnë sa kafshë etj”, tha Arian Mavriqi, promovues i florës dhe faunës.
Sidoqoftë, sektori i pylltarisë, sipas ministrit Faton Peci, ka pësuar transformim përmes miratimit të Ligjit të ri për Pyjet dhe hartimit të dokumenteve strategjike si Strategjia për Zhvillimin e Pylltarisë 2022-2030 dhe Planin Kombëtar për Pyllëzimin dhe Ripyllëzimin.
