Fitorja e Zohran Mamdanit si kryebashkiak duket se i ka zënë në befasi partitë e dorës së majtë në Evropë.
Padyshim që rezultati zgjedhor e zgjedhja e Mamdanit u diskutua shumë pas zgjedhjeve të së martës në Amerikë, por nuk i lanë gjë mangut reagimeve edhe evropianët.
Ngritja e shpejtë e Mamdanit për t’u bërë kryetar bashkie i Qytetit të Nju Jorkut u ka ofruar inkurajim partive të krahut të majtë në të gjithë Evropën se një agjendë e hapur radikale mund të ndihmojë në ndryshimin e situatës kundër forcave të krahut të djathtë në vend.
Partitë nga Londra në Berlin e brohoritën Mamdanin, një 34-vjeçar të vetëshpallur socialist demokrat, videot virale të të cilit dhe premtimi për kontroll të qirasë dhe taksa ndaj të pasurve në një qytet që shihet si një fener i kapitalizmit global prekën telat e votuesve.
Parti si Partia e Majtë e Gjermanisë dhe të Gjelbrit e Britanisë shpresojnë të marrin vrull nga fitorja e Mamdanit, duke sinjalizuar se nuk do t’i zbehin politikat e tyre ose nuk do të tërhiqen në fushëbetejën e krahut të djathtë të migracionit, raporton Reuters.
Kjo gjithashtu mund t’u japë ushqim për të menduar partive të majta të vendosura si Partia Laburiste në pushtet e Britanisë, e cila ka rënë në sondazhe që nga fitorja e saj dërrmuese zgjedhore vitin e kaluar, dhe Social Demokratët (SPD) e Gjermanisë.
Zack Polanski, i cili këtë vit u bë udhëheqësi i parë hebre dhe haptazi homoseksual i Partisë së Gjelbër të Anglisë dhe Uellsit, është krahasuar me Mamdanin për përdorimin e mediave sociale dhe bën thirrje për një taksë mbi pasurinë për të ulur pabarazinë.
Një Polanski i entuziazmuar i tha Reutersit se fitorja e Mamdanit tregon se “shpresa ka triumfuar mbi urrejtjen”.
“Kjo është e rëndësishme – jo vetëm sepse është e rëndësishme për Nju Jorkun, por në të vërtetë mendoj se kjo gjen jehonë në të gjithë botën. Por kjo ka të bëjë me përmirësimin e jetës së njerëzve, duke njohur pabarazinë që shtrihet si në zemër të Nju Jorkut, por sinqerisht, në pjesën më të madhe të botës.”
“Dhe kjo ka të bëjë me thënien: le të ulim faturat e njerëzve dhe të taksojmë multimilionerët dhe miliarderët”, tha Polanski, partia e të cilit është rritur në sondazhe pasi fitoi vetëm katër vende në vitin 2024.
Kostoja e jetesës është një fokus i madh në Britani, ku inflacioni i çmimeve të ushqimeve për shembull arriti në 19% në mars 2023, më i larti në 45 vjet, dhe ministrja e financave Rachel Reeves ka sinjalizuar “zgjedhje të vështira” dhe rritje të mundshme të taksave që do të vijnë.
E majta do ndërtimin e momentumit
Në një peizazh politik të polarizuar, partia e Majtë e Gjermanisë ishte një paketë surprizë në zgjedhjet federale në shkurt dhe shpreson të ndërtojë mbi paraqitjen e saj të fortë vitin e ardhshëm në zgjedhjet lokale, përfshirë kryeqytetin Berlin. Ashtu si të majtët e tjerë evropianë, anëtarët e saj vizituan Nju Jorkun gjatë fushatës.
Franca nisi procedurat të mërkurën për të pezulluar shitësin online të modës së shpejtë Shein
“Problemet me të cilat përballen njerëzit në Nju Jork janë shumë të ngjashme me ato që dëgjojmë në pragun e shtëpive të njerëzve këtu në Gjermani. Qiratë janë të papërballueshme dhe çmimet për ushqim, energji elektrike, ngrohje dhe transport publik po rriten më shpejt se pagat”, tha Jan van Aken, kreu i partisë së majtë të Gjermanisë, për Reuters.
“Jemi në kontakt të ngushtë me Zohran Mamdanin dhe ekipin e tij dhe po mësojmë nga njëri-tjetri. Fushata e tij është si një plan për zgjedhjet e vitit të ardhshëm në Berlin”, tha ai në një email. “Fitorja e Zohran Mamdanit na jep vrull.”
I vendosur të bëhet kryebashkiaku i parë mysliman i Nju Jorkut dhe më i riu që nga viti 1892, postimet e Mamdanit në mediat sociale jehonën në të dy anët e Atlantikut me votuesit e goditur nga inflacioni në rritje dhe shërbimet publike të stërngarkuara që nga pandemia.
“Po ngrij… qiranë tuaj”, u tha Mamdani njujorkezëve pasi u zhyt në ujërat e akullta pranë Coney Island në janar me kostum dhe kravatë. E majta gjermane po nxit gjithashtu kontrollet e qirasë dhe transportin falas ose të subvencionuar shumë, dhe përdor mesazhe të drejtpërdrejta. “Po i sulmojmë të pasurit. Askush tjetër nuk po e bën këtë”, thuhej në një nga posterat e fushatës së saj.
Të majtët në Francë, e cila po përgatitet për zgjedhjet presidenciale deri në vitin 2027, u frymëzuan gjithashtu.
“Më në fund, një mësim për të majtën kudo: nuk fitojmë duke zbutur liberalizmin ekonomik, por duke e luftuar atë me dhëmbë e thonj”, shkroi Manon Aubry, nga partia e ekstremit të majtë Franca e Papërkulur (LFI), në X.
Fokusi mbi koston e jetesës
I pyetur se çfarë mësimesh duhet të nxjerrin partitë e krahut të majtë nga fitorja e Mamdanit, Polanski tha se kostoja e jetesës kishte rëndësi mbi të gjitha dhe se partitë progresive duhet të ofrojnë zgjidhje reale për të.
Partitë kryesore më të vendosura gjithashtu kanë marrë zemër nga fitorja e Mamdanit. “Për ne në SPD, kjo do të thotë që duhet të përqendrohemi më fort në atë që është në zemër të punës sonë – politikat sociale për shumicën e shoqërisë”, tha ligjvënësja e SPD-së, Rasha Nasr, për Reuters.
SPD, ndërsa ishte ende në pushtet, shënoi rezultatin e saj më të keq që nga Lufta e Dytë Botërore në zgjedhjet e fundit.
“Në fushatën e fundit zgjedhore federale, ne shpesh u përpoqëm të angazhoheshim në debate që, në atë pikë, vështirë se mund të fitoheshin në bazë faktike, për shembull, në lidhje me politikën e migracionit.”
Philipp Koeker, shkencëtar politik në Universitetin e Hanoverit, tha se kjo tregoi se partitë që duan të fitojnë zgjedhje “ose nuk duan të humbasin votues ndaj të djathtës ekstreme populiste – duhet t’i përmbahen çështjeve të tyre thelbësore dhe të paraqesin zgjidhjet e tyre për problemet aktuale në vend që të imitojnë të djathtën ekstreme duke miratuar politika anti-imigracion”.
Mamdani do të përballet me sfida për t’i vënë premtimet e tij në praktikë. Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka kërcënuar të shkurtojë fondet për Qytetin e Nju Jorkut. Disa, përfshirë ata në Ëall Street, shpresojnë dhe presin që Mamdani nuk do të jetë në gjendje të detyrojë ndryshime drastike.
“Tani vjen pjesa e vështirë”, tha James Schneider, ish-drejtor i komunikimeve strategjike për Partinë Laburiste nën Jeremy Corbyn.
“Shndërrimi i asaj shumice zgjedhore në pushtet të vërtetë – përmirësimi i jetës nga Bashkia, ndërsa transformimi i ushtrisë së tij vullnetare prej 100,000 trupash në organizatorë të komunitetit në çdo lagje të qytetit”.
