Deklarimet e ministres së Drejtësisë, Albulena Haxhiu, mbi mundësinë e ekstradimit të terroristit Milan Radojçiqit në Kosovë, duke zbatuar Konventën për Ekstradim, ekspertë të sigurisë dhe drejtësisë e shohin si çështje të pamundur, kjo si shkak i mungesës së marrëveshjeve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, raporton Ekonomia Online.
Mundësia e arrestimit të Radojçiqit e më pastaj ekstradimi i tij në Kosovë, sipas tyre mund të ndodh vetëm përmes një trysnie më të madhe ndërkombëtare ndaj Serbisë.
Eksperti i sigurisë, Drizan Shala, thekson se Konventa për Ekstradim është e qartë në përcaktimin e detyrimeve të shteteve, por mungesa e marrëdhënieve diplomatike mes Kosovës dhe Serbisë e bën zbatimin e saj të pamundur.
Ai gjithashtu ka shtuar se Radojçiqi është një figurë kyçe në politikat e presidentit serb Aleksander Vuçiq dhe se Serbia nuk ka vullnet politik për të bashkëpunuar.
“Konventat janë të qarta të përcaktuara në aspektin e veprimit të institucioneve dhe shteteve përkatëse. Pra, në konventë është e përcaktuar qartë që personi, i cili kryen një vepër të ndryshme penale apo terroriste në këtë kontekstin më të rëndë. Shteti në të cilin është i strehuar është i obliguar ta arrestoj përkohësisht dhe më pastaj të pret kërkesat nga shteti në të cilin është kryer vepra penale apo terroriste dhe në bazë të atyre informacioneve bëhet ekstradimi. Pra, kjo është në procesin përcaktues normativ, por që në raport me shtetin e Serbisë kjo do të jetë e pa mundur për arsye se ne me shtetin e Serbisë nuk kemi marrëdhënie as diplomatike, por njëkohësisht mungojnë edhe marrëdhëniet, por edhe marrëveshjet në mes ministrive përkatëse që të bëhet ekstradimi i personave në shtetet përkatëse, nëse kanë kryer një vepër të caktuar penale apo janë në ndjekje nga shteti përkatës. Pra, kjo më shumë i kontribuon çështjes politike dhe assesi nuk mund të presim ndonjë veprim nga ana e palës serbe. Kjo se Milan Radojçiqi është i inkorporuar, është bërthama e zhvillimeve politike edhe në kontekstin politik të Aleksander Vuçiq, jo vetëm në raport me Kosovën por edhe vendet fqinje”, ka thënë ai.
Ai ka shtuar se një kërkesë e tillë mund të marrë përgjigje negative ose të injorohet, përveçse në rastet kur do të ketë presion të madh ndërkombëtar mbi Beogradin.
“Një kërkesë e tillë e cila është bërë në vazhdimësi do të marr një përgjigje negative apo fare nuk do të ketë përgjigje nga pala serbe. Një gjë e tillë mund të arrihet vetëm pasi presioni ndërkombëtar të jetë në drejtim të Beogradit, pra çështja e hapjes së kapitujve të jetë një nga kushtet përkatëse në qoftë se diplomacia kosovare do të arrij që të fus një nga element përkatës që të bëhet ekstradimi i tij përndryshe ne do të duhet të presim ekstradimin e tij në rast se kemi marrëdhënie diplomatike”, ka thënë ai.
Avokati Arbër Jashari, duke analizuar aspektet juridike, thekson se ekstradimi është praktikisht i vështirë për shkak të dy faktorëve kryesorë, e para sipas tij se Serbia se njeh Kosovën si shtet dhe e dyta sepse të dy shtet nuk kanë marrëveshje apo bashkëpunim juridik në çështjet penale ndërkombëtare ashtu si kërkohen sipas ligjit.
Ai shtoi se Serbia ka qenë historikisht e përfshirë në veprimet destruktive në veri të Kosovës dhe se nuk ka asnjë precedent bashkëpunimi të tillë.
“Teorikisht edhe është e mundshme, por në praktikë është tepër e vështirë të ndodh ky ekstradim. Kjo për dy arsye, e para sepse Serbia nuk e njeh Kosovën si shtet dhe Kosovën e sheh si pjesë të juridiksionet të saj. Prandaj, ajo e konsideron vetën si kompetente për të gjykuar ose për të u marr vetë me Radojçiqi. E dyta sepse Kosova dhe Serbia nuk kanë marrëveshje mbi frymën e parimit të reciprocitetit për ekstradim ose transferim të personave, ose nuk kanë një bashkëpunim juridik në çështjet penale ndërkombëtare ashtu si kërkohen sipas ligjit. Deri tash nuk kemi pasur diçka të tillë dhe as nuk është e pritshme që do të ndodh një bashkëpunim i këtij niveli, thjesht një vullnet i Serbisë për ta ekstraduar një shtetas, për një çështje penale që ata e konsiderojnë që është pjesë e juridiksionit të saj e aq më tepër kur ajo për të cilën kërkohet Radojçiqit është një vepër penale tipike që ndërlidhet edhe me Serbinë si shtet. Dihet që Serbia qëndron pas çdo veprimi destruktiv i cili ka ndodhur në veri të Kosovës”, ka thënë ai
Jashari e konsideron të rëndësishme përdorimin e mjeteve ndërkombëtare nga Kosova, duke përfshirë edhe kërkesën për përfshirjen në listën e Interpolit dhe bashkëpunimin me aleatët ndërkombëtarë për të rritur presionin ndaj Serbisë.
“Unë nuk pres që kjo të ndodh të paktën për se afërmi, mbase me ndryshmin e rrethanave si pasoj e një presioni të madh ndërkombëtar ose kushtëzimi të Serbisë me mjete politike, atëherë edhe mund të vie në një stad që Serbia të lëshoj pe. Por tani për tani e shoh si të pa mundshme që të ndodh një gjë e tillë. Gjithsesi Kosova duhet t’i përdor të gjitha mjetet, është mirë që ajo është në listën e Interpolit edhe Kosova është mirë që të bëjë presion tekë Serbia përmes miqve ndërkombëtarë dhen përmes instrumenteve ndërkombëtare të drejtësisë”, ka thënë ai.
Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, në një konferencë për media ka njoftuar se ka bërë kërkesë që emri i Millan Radoiçiqit të futet në listën e të kërkuarve nga Interpoli.
Sipas ministres, futja e Radoiçiqit në listën e Interpolit, sipas Konventës për Ekstradim, ka fuqinë juridike të kërkesës për arrestim të përkohshëm me qëllim të ekstradimit.
“Pra, proceduralisht sipas kësaj Konvente, Serbia detyrohet që të arrestojë krye terroristin Millan Radoiçiq dhe terroristët e tjerë dhe brenda 40 ditëve, pra është arrestim i përkohshëm, Kosovës i kërkon që të bëjë kërkesë për ekstradim. Dhe natyrisht që ne do ta bënim, kështu bëjmë me gjithë rastet e tjera, atëherë brenda afatit Serbia detyrohet që ta dorëzojë në Kosovë”, ka thënë Haxhiu të hënën e 23 dhjetorit.
