Rënia e lindshmërisë, emigracioni i vazhdueshëm dhe boshatisja e fshatrave kanë shkaktuar mbylljen e qindra shkollave në Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut – duke e kthyer sistemin arsimor në një pasqyrë të krizës demografike që po përshkon rajonin.
Vetëm në Kosovë, gjatë viteve 2013–2023, janë mbyllur 40 shkolla. Në Shqipëri, nga viti 2012 deri më 2022, janë mbyllur 295 institucione arsimore publike, ndërsa në Maqedoninë e Veriut, numri varion nga 30 deri në 44 shkolla të mbyllura në të njëjtën periudhë. Këto shifra nuk janë thjesht statistikore – ato sinjalizojnë rrezikun që po i kanoset së ardhmes arsimore dhe sociale të vendeve të Ballkanit, raporton TRT Albanian.
Në Shqipëri, pasojat e kësaj krize janë shfaqur edhe në raportin mësues–nxënës. Në disa shkolla rurale, raporti është bërë absurd: 7 mësues për vetëm 3 nxënës. Kjo vjen si rezultat i migrimit të brendshëm të familjeve nga fshatrat drejt qyteteve, në kërkim të kushteve më të mira jetese.
Në Kosovë, situata nuk është më e mirë. Shumë shkolla funksionojnë me 5 deri në 10 nxënës – e në disa raste, edhe më pak. Vetëm në arsimin e mesëm, gjatë vitit shkollor 2024/2025, janë regjistruar 63.551 nxënës, që do të thotë mbi 2.000 më pak krahasuar me vitin paraprak.
Në Maqedoninë e Veriut, Ministria e Arsimit ka dalë me një propozim simbolik për të adresuar situatën: objektet e shkollave të mbyllura të kthehen në qendra për të moshuarit. Kjo tregon qartë zhvendosjen e peshës demografike – më pak fëmijë, më shumë të moshuar.
