Presidenti i SHBA-sw Donald Trump ka njoftuar taksa të reja të importit prej 25% për makinat dhe pjesët e makinave që vijnë në SHBA, një lëvizje që kërcënon të zgjerojë luftën tregtare globale. Tarifat e fundit do të hyjnë në fuqi më 2 prill, dita e “çlirimit të Amerikës” siç e përcaktoi presidenti, kur do të vendosen detyrime reciproke edhe ndaj 15 vendeve.
Për manjatin, masa do të shërbejë për të stimuluar prodhimin vendas, por rrezikon të rëndojë financat e prodhuesve të makinave që varen nga zinxhirët e furnizimit global dhe të rezultojë në kosto më të larta për konsumatorët amerikanë. Kjo është ajo çfarë mendojnë tregjet, të cilat reaguan shumë keq ndaj lajmit: Wall Street u mbyll në të kuqe edhe para njoftimit zyrtar dhe ra më tej më pas, ndërsa shumica e aksioneve të prodhuesve të makinave lanë rreth 2-3% në terren, nga General Motors te Stellantis. Masa e presidentit amerikan mund të shkaktojë gjithashtu përplasje të mëtejshme tregtare me Bashkimin Evropian, në veçanti vende si Gjermania dhe Italia, por edhe Japonia dhe Koreja e Jugut. Pothuajse gjysma e të gjitha automjeteve të shitura në Shtetet e Bashkuara janë të importuara, siç janë pothuajse 60% e pjesëve të automjeteve të montuara në SHBA.
Trump tha se ishte i sigurt se këto masa do të favorizojnë kthimin e prodhimit të makinave në Shtetet e Bashkuara dhe mohoi se ato janë një favor për mikun e tij Elon Musk, Teslat e të cilit tashmë janë prodhuar në fabrikat amerikane.
“Ai kurrë nuk më ka kwrkuar asgjë,” u përgjigj presidenti kur u pyet nga gazetarët në Zyrën Ovale. Nuk dihet nëse pjesët e këmbimit të makinave do të përjashtohen nga detyrimet, e sigurt është se ato do të jenë “të përhershme”, “përveç atyre ekzistuese” dhe do të hyjnë në fuqi më 2 prill. “Dita e Çlirimit”, kur do të shpallen tarifa reciproke pwr 15 vendet me të cilat SHBA ka disbalancën më të madhe tregtare, përfshirë vendet e BE-së.
Manjati pohoi se Shtetet e Bashkuara do të fitojnë nga këto masa nga 600 milionë në një trilion në dy vjet.
“Na trajtoi shumë keq”, përsëriti Trump i cili pak ditë më parë i cilësoi “evropianët si parazitë”. Komisioni Evropian thotë se tarifat do të jenë rreth “20%” dhe do të godasin të 27 vendet në bllok. Në bisedimet e tij me Sekretarin Amerikan të Tregtisë, Howard Lutnick, Përfaqësuesin e Tregtisë Jamieson Greer dhe Kevin Hassett, drejtor i Këshillit Kombëtar Ekonomik, Komisioneri i Tregtisë Maros Sefcovic paralajmëroi se një tarifë prej 20% për importet nga BE do të ishte “shkatërruese” për bllokun, tani gjithçka që mbetet është të presim deri të martën e ardhshme vendimin për të zbuluar.
Evropa tashmë ka hartuar një paketë prej 26 miliardë eurosh të detyrimeve, e cila do të zbatohet nga 12 prilli. Disa nga tarifat u shtynë nga 1 prilli nga frika e një reagimi edhe më të ashpër nga Uashingtoni. Franca, për shembull, e bindi Brukselin që të shtyjë taksën e saj prej 50% mbi burbonin pasi Trump tha se do të godiste shampanjën dhe verën me tarifa 200% në këmbim.
